Robin Hood strijdt in Brussel voor Tobintaks

België is het enige land ter wereld dat op 1 juli 2004 een kant-en-klare wet heeft gestemd op de invoering van een Tobintaks. Maar die taks, die alle transacties op de financiële markt belast, moet grootschalig worden goedgekeurd als het doeltreffend wil zijn.
Enkele organisaties verzamelden in Brussel naar aanleiding van de Europese top over de klimaatsveranderingen en de financiële crisis. Zij denken dat Europa die taks alleen moet doorvoeren, want sommige landen in de G20 strubbelen nog tegen. Frazer Goodwin van European Health Alliance (Epha) en Jean Letitia Saldanha van de Europese en Amerikaanse ontwikkelingsorganisatie CIDSE schetsen de stand van zaken.
Wat doen jullie hier vandaag?
Jean Letitia Saldanha: Wij willen dat Europa de FTT invoert, dat dient om de hoge transactiekosten te belasten. Wij proberen hier uit te beelden hoe Robin Hood strijdt met de bankieren om die taks in te voeren. De figuur Robin Hood steelt van de rijke mensen en geeft het aan de armen. Het is nu dus aan de bankiers om in te leveren. De financiële markt heeft veel onstabiliteit veroorzaakt en zij moet hiervoor betalen. De FTT is daarvoor een goede maatregel.
Waarom willen jullie die taks nu juist invoeren?
Jean Letitia Saldanha: Het is een crisismaatregel die direct op de speculaten wordt doorgevoerd. En we hebben vooral voor de ontwikkelingslanden geld nodig. De millenniumdoelstellingen komen ook dichterbij, maar er is niet voldoende geïnvesteerd om die te bereiken. En dan heb je natuurlijk de klimaatsveranderingen. Europa heeft 40 miljoen euro belooft, maar zoveel geld krijgen ze nooit bij elkaar. Zeker niet nu met de crisis waardoor verschillende landen in de problemen zitten. Daarom is het interessant om het geld bij die financiële markt te halen.
Frazer Goodwin: We vragen dit al enkele jaren want het is oneerlijk dat de financiële sector niets betaald. Het is trouwens maar een hele kleine taks die we vragen (maximum 0,5%), maar het zou wel meer dan 400 miljard euro opleveren.
Waar gaat dat geld naartoe?
Frazer Goodwin: De helft van het geld is voor binnenlandse zaken: onderwijs, gezondheidszorg en andere sociale uitgaven. Hier is momenteel niet voldoende geld voor, het staat zelfs onder grote druk. De andere helft zal worden besteed aan ontwikkelingshulp, armoede in de wereld en de klimaatsveranderingen. Zo zitten de millenniumdoelstellingen momenteel op het verkeerde spoor, en we willen ze daarbij helpen. We hebben dus een nieuwe geldbron nodig om onze beloften na te komen en de rest van de planeet te helpen.
Welke landen houden een akkoord nog tegen?
Jean Letitia Saldanha: Vooral Amerika is tegen deze taks. Zweden wil dit ook niet omdat zij hun eigen belastingswet hebben. Maar Frankrijk, Duitsland, Spanje en België willen de FTT bijvoorbeeld wel invoeren.
Frazer Goodwin: De Europese landen hebben hierin eigenlijk de leiding genomen. De meeste landen zijn er dan ook voor. Maar de Italianen wijzen het bijvoorbeeld af. Ook de positie van Engeland is onduidelijk. Gordon Brown was er vorig jaar voor, maar de laatste keer was hij niet meer zo enthousiast. De kleine landen zijn niet echt het probleem. Het probleem is de landen met een grote financiële sector die hun eigen banken en bonussen beschermen. Het is nogal egoïstisch en zelfdienend. Zij die het probleem veroorzaken zorgen ervoor dat hun land hen geen taksen oplegt. Dat willen we veranderen. De financiële sector moet betalen voor zijn daden.
Wanneer zal de taks worden ingevoerd?
Frazer Goodwin: Als de G20 het accepteert kan het op zijn vroegst begin volgend jaar worden ingevoerd. Momenteel zijn vooral Canada en Amerika daar de boosdoeners. Maar een deel van de taks kan dit jaar al worden ingevoerd door Europa zelf. We hebben controle over de taksen die we aanrekenen op onze eigen munt, dus we kunnen er eigenlijk nu mee starten, morgen zelfs als we echt willen. Maar het is doeltreffender als iedereen in de wereld het invoert.