Grond onder Chinese grootsteden zakt weg terwijl zeespiegel stijgt

Zo’n 270 miljoen Chinezen, een derde van de stedelijke bevolking, wonen in zinkende steden die de strijd tegen de stijgende zeespiegel verliezen. Door bouwwoede en grondwaterwinning zakken deze stedelijke centra elk jaar een beetje meer, waardoor ze steeds sneller overstromen.

Britse en Amerikaanse wetenschappers ontdekten dat bijna de helft (45 procent) van de grond onder Chinese steden meer dan 3 millimeter per jaar zakt. Een vijfde zakt zelfs meer dan 10 millimeter per jaar. Hun bevindingen werden vorige week gepubliceerd in het tijdschrift Science.

De wetenschappers onderzochten zo’n 80 Chinese steden met meer dan 2 miljoen inwoners aan de hand van satellietgegevens. Een kunstmaan stuurde elektromagnetische pulsen naar de betreffende steden die dan werden teruggekaatst, zo konden ze de afstand tussen de satelliet en de grond exact vaststellen.

Bodem daalt, zeespiegel stijgt

Op die manier bepaalden ze ook hoeveel de bodems van de steden waren gestegen of gedaald tussen 2015 en 2022. Shanghai is een van de kuststeden die het meest te lijden heeft gekregen onder een zakkende bodem in combinatie met een stijgende zeespiegel. De grootste stad van China is de voorbije honderd jaar al 3 meter weggezonken en blijft nog verder dalen.

De voornaamste oorzaak voor de zinkende steden is grondwaterwinning, aldus de studie.

Door het samengaan van bodemdaling en zeespiegelstijging kan het stedelijk gebied in China dat onder de zeespiegel ligt verdrievoudigen in omvang tegen 2120. Dit betekent ook dat 55 tot 128 miljoen inwoners zouden worden getroffen. De onderzoekers spreken van een ‘catastrofale’ trend, die een krachtig maatschappelijk antwoord vereist.

De voornaamste oorzaak voor de zinkende steden is grondwaterwinning, aldus de studie. Daarbij wordt water gewonnen op het milieu voor drinkwater of voor de industrie.

De onderzoekers geven het voorbeeld van Osaka en Tokio, waar de onttrekking van grondwater in de jaren ’70 werd stopgezet. De bodemdaling in die steden is daarmee ook gestopt of sterk verminderd.

Bouwwoede

Ook het gewicht van de gebouwen, trillingen van het verkeer en het graven van tunnels kunnen bijdragen aan het wegzakken van de ondergrond. Zo kent Beijing een verzakking van maar liefst 45 millimeter per jaar in de buurt van metro’s en snelwegen. Geologie speelt ook een rol, maar die is over het algemeen veel kleiner dan de door de mens gemaakte veranderingen, zeggen de onderzoekers.

‘Veel steden over de hele wereld ontwikkelen strategieën om de risico’s van de klimaatverandering en zeespiegelstijging beter te beheersen’, zegt Robert Nicholls van de universiteit van East Anglia die het onderzoek leidde. ‘We moeten ook de dreiging van bodemverzakkingen aanpakken, wat vaker voorkomt dan op dit moment wordt erkend.’