Geen jobs op een dode planeet

Klimaatverandering staat centraler dan ooit op de agenda van het vierjaarlijkse IVV-congres.  Ook met het oog op de Klimaattops van Lima en nadien Parijs. Dat klonk maandag al door in de openingstoespraak van secretaris-generaal Sharan Burrow. Het is tegelijk een rode draad door de congresteksten.

Het stond gisteren ook centraal op een van de vele workshops hier. En het leidde gisteravond ook de lancering van een nieuwe wereldwijde campagne van de verenigde vakbonden rond klimaatverandering: unions4climate. Mee ondertekend door het ACV.

Vakbonden willen wel, regeringen en bedrijfslobby’s niet

Voor vakbonden is het eigenlijk vrij simpel, stelde Burrow op de openingszitting: op een dode planeet zijn er geen jobs.  En dat besef dringt door.  We slaagden er in de klimaatonderhandelaars daarvan te overtuigen. We konden het concept van rechtvaardige transitie (just transition) insluizen in het ontwerp van een mondiaal klimaatakkoord.  En in de Internationale Arbeidsorganisatie bereikten we zelfs een tripartiet akkoord over de invulling van dat concept.

Maar voor de rest is het treurnis.  De regeringen willen niet mee. De bedrijfslobby’s trachten vooruitgang te blokkeren. En dus moeten we als vakbonden, sterker dan ooit, de schouders zetten onder die noodzakelijke klimaatverandering.   Niet in het minst omwille van de opportuniteiten voor nieuwe jobs: 48 miljoen jobs in twaalf landen, blijkt uit IVV-onderzoek.  Kijk alleen al naar Duitsland, die er in slaagden op twee jaar tijd 400.000 nieuwe banen te creëren in de sector van de hernieuwbare energie.

Gisteren ging een van de workshops over die klimaatverandering.  Die begon sterk.  Eerst met een uitdagende presentatie vanuit het VN-milieuprogramma.  Met onvoldoende gekend materiaal, met als centrale boodschap: de doelstelling om onder de 2°C opwarming  te blijven, is niet enkel noodzakelijk, maar ook nog perfect haalbaar. Op voorwaarde dat we alsnog uit de startblokken komen en geen tijd meer verloren laten gaan.

En vervolgens met een emotionele oproep van een vakbond van de Fiji-eilanden, nadien aangevuld met een al even pakkende alarmkreet vanuit  de vakbond Tokelau, een van de Polynesische eilanden (of all places; je ziet, de hele wereld is hier).  Die eilanders zien zich het water letterlijk aan de lippen staan. Zij dreigen te verdwijnen door de ophoging van de zeeën door de klimaatverandering. Terwijl wij het niet zijn die aan de basis liggen van die klimaatverandering, zijn wij er binnenkort de grootste slachtoffers van, schopten ze ons een geweten.  Beroep doend op de internationale solidariteit onder werknemers.

Daar was iedereen het uiteraard volmondig over eens. Al werd ook (al te lang) stilgestaan) bij de moeilijkheden om die solidariteit in de praktijk te brengen. Vooral een zaak van de overheden, zeiden de enen.  Moeilijk opboksen tegen het klimaatnegationisme dat de media, beheerst door de lobby’s tegen klimaatverandering sterk beheerst, werd aangevuld.  Nog teveel onenigheid onder de vakbonden, voegden anderen toe.  Complexe zaak, met onvoldoende deskundigheid aan syndicale kant, werd ook gezegd.  En eerst het sociale, dan het ecologische, zei iemand ook.

Al bedierf dat nauwelijks de pret.  Omdat iedereen hier wel diep overtuigd is van de noodzaak tot klimaatverandering.  Of minstens, diegenen die dat niet zien zitten, hoor je hier ook niet (meer).

Niet handelen als vakbond is in elk geval geen optie

“Kijk,” bracht Marie-Hélène Ska, de nieuwe algemeen secretaris van het ACV, in in de workshop: “niet-handelen als vakbond is in elk geval geen optie.  We moeten daarvoor trouwens niet alleen naar de overheden kijken. Ons werkterrein zijn de ondernemingen.  En dus moeten we ook in sectoren en bedrijven aan de slag.  Ook omwille van de werkgelegenheidsperspectieven.  En we staan  er niet alleen voor.  We moeten daarvoor ook de samenwerking opzoeken met de ngo’s en in het bijzonder de milieuorganisaties. Zoals we dat in België ook doen met de nieuwe strategie jobs4climat, hier trouwens als beste praktijk geselecteerd, gericht op 60.000 nieuwe jobs.”

De workshop was de aanloop voor de lancering door het IVV ’s avonds van een nieuwe campagne: unions4climate.  Waar een reeks nationale vakbonden, waaronder het ACV, stevig hun schouders gaan onder zetten.  Dat ging gepaard met de formele ondertekening door een reeks nationale vakbondsleiders van een engagementsverklaring, met Marc Leemans voor het ACV.  Tegen een dode planeet, zonder jobs.