VN evalueren aanwezigheid in Afghanistan

Ruud Lubbers, de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN, kondigde maandag aan dat zijn organisatie al haar activiteiten in het westen van Afghanistan voorlopig opschort. Daaronder vallen ook de dagelijkse konvooien waarmee Afghaanse vluchtelingen vanuit Iran naar hun geboorteland worden teruggebracht. Na eerdere aanvallen had de UNHCR vorige maand het werk ook al eens stilgelegd. De UNAMA verhuist 38 medewerkers van Herat naar Kaboel. Volgens Filippo Grandi, adjunct-vertegenwoordiger van de VN voor Afghanistan, betekent die terugtrekking niet dat de VN de stad opgeven. Ook 11 niet-gouvernementele organisaties halen hun mensen weg uit Herat.

De aanvallen op de kantoren van de VN en van andere hulporganisaties in Herat houden verband met protesten tegen de vervanging van de populaire gouverneur Ismail Khan door Sayed Muhammad Khairkhwa. Dat was een beslissing van de Afghaanse regering, maar de VN spraken nadrukkelijk hun steun uit voor de nieuwe gouverneur. Bij confrontaties tussen betogers en de politie vielen vier doden en een vijftigtal gewonden. Een zestigtal VN-medewerkers en andere hulpverleners moesten geëvacueerd worden uit ondergrondse bunkers waarin ze hun toevlucht hadden gezocht.

Naast de kantoren van het UNHCR en de UNAMA vierden betogers hun woede ook bot op gebouwen waarin de Wereldgezondheidsorganisatie, het VN-Kinderfonds (Unicef), de Afghaanse Mensenrechtencommissie, de Internationale Organisatie voor Migratie en een Deense hulporganisatie een onderkomen hadden gevonden.

De personeelsbond van de VN heeft secretaris-generaal Kofi Annan op het hart gedrukt alle VN-medewerkers uit Afghanistan terug te trekken als de veiligheidssituatie blijft verslechteren. De bond trok vorige maand aan de alarmbel na een bomaanslag tegen een door de VN opgericht kantoor in het zuidoosten van het land waar kiezers worden geregistreerd. De vertegenwoordigers van het VN-personeel vinden dat er een grondige inschatting van de veiligheidssituatie moet worden gemaakt en dat de medewerkers eventueel uit alle plaatselijke kantoren moeten worden weggehaald tot hun veiligheid beter verzekerd is.

Vorige maand is Artsen zonder Grenzen weggetrokken uit Afghanistan. Die beslissing werd ingegeven door de onvrede over de manier waarop de Amerikaanse troepen voordeel proberen te halen uit de verstrekking van humanitaire hulp, maar ook door de precaire veiligheidssituatie. AZG is ook boos omdat er geen schot zit in het onderzoek naar de moord op vijf medewerkers in de noordelijke provincie Baghdis in juni.

De VN trokken vorig jaar al hun internationale personeel weg uit Irak na een zware aanslag op hun hoofdkwartier in Bagdad waarbij 22 medewerkers omkwamen. De voorbije weken hebben de VN wel weer kleine groepen medewerkers op pad gestuurd in Irak. Net als in Afghanistan moeten zij de voorlopige regering onder meer bijstaan bij de organisatie van verkiezingen. De personeelsbond van de VN vindt ook de veiligheidssituatie in Irak nog altijd hoogst bedenkelijk. (PD/MM)