Latijns-Amerika denkt aan privatisering voetbalclubs

De Britse club Tottenham Hotspur werd in 1983 de eerste voetbalclub die een beursgang waagde op de London Stock Exchange. Pas vorige maand deed de eerste Zuid-Amerikaanse voetbalclub zijn intrede op de beurs. Colo-Colo, de bekendste club in Chili en in 2002 al eens failliet, wierp zich via een concessiehouder op de markt. Het succes was overweldigend. De waarde van het aandeel Blanco y Negro SA staat nu 57 procent hoger dan bij het begin van de beursgang op 24 juni. Op één week tijd verkocht zwart-wit voor 16,6 miljoen euro aandelen.

Colo-Colo belandde op enkele weken van de hel in de hemel. De club kan nu zijn schuldeisers afbetalen en hoeft - goddank - niet meer te denken aan de verkoop van Monumental Stadium. Er is nu zelfs sprake van opsmuk van het stadion. Maatregelen tegen de lokale hooligans, de ‘barras bravas’, kunnen de club gezinsvriendelijker maken, zodat de kassa weer op ouderwetse wijze rinkelt. Ook de club Universidad de Chile denkt nu, tot afgrijzen van zijn fans, aan een beursgang.

De verkoop van het stadion in Macul (een wijk in Santiago) zou een breuk betekend hebben met een roemrijk verleden. Laten we niet vergeten dat Monumental de plaats is waar Chili zijn grootste overwinning binnenhaalde, zegt Cristián Varela, de voorzitter van Colo-Colo. In Chili weet elke voetbalfan waar hij het over heeft: de triomf van 1991 in de Copa Libertadores de América, zeg maar de Zuid-Amerikaanse Uefacup.

De beursgang van de eerste Zuid-Amerikaanse club kondigt een revolutie aan in het Zuid-Amerikaanse voetbal. Volgens de bedrijfswereld zou het Chileense voetbal wel varen als clubs bedrijven werden met een efficiënt en professioneel management.

Van efficiënte bedrijfsvoering hebben Chileense clubs inderdaad geen kaas gegeten. Ondanks het feit dat honderdduizenden Chilenen leven voor het voetbal, staan de meeste teams op de rand van het bankroet. In eerste klasse gaan negen clubs gebukt onder een zware schuldenlast. Ze moeten hun spelers gemiddeld twee maanden achterstallig loon, zegt Carlos Soto, de voorzitter van de voetballersvakbond SIFUP. Soto dreigde vorige week nog met een algemene spelersstaking.

In 2006 wordt in Chili een wet van kracht die het mogelijk maakt voor voetbalclubs om zich te registeren als privé-bedrijven. Dat is een stap verder dan een beursgang: ondanks zijn beursgang blijft Colo-Colo eigendom van de clubleden. Die kunnen de concessie aan Blanco y Negro SA altijd weer intrekken.

In Europa is het een gewone zaak dat voetbalclubs zich omvormen tot bedrijven. Het Britse Chelsea is eigendom van de Russische magnaat Roman Abramovich en Manchester United, de rijkste voetbalclub ter wereld, is eigendom van de Amerikaanse tycoon Malcolm Glazer. In Italië controleert FIAT Juventus en AC Milan is de achtertuin van Silvio Bersulconi. In Chili zijn er een handvol clubs in tweede klasse die zich getransformeerd hebben tot een privé-bedrijf. Maar bij eersteklasseclubs gaat het meestal om magnaten die teams financieren door sponsoring en reclame. De enige uitzondering is Magallanes, één van de oudste teams in Chili. Dat werd een bedrijf in 1999.

Dat hun geliefde voetbalclub het persoonlijke bezit kan worden van magnaten, vinden de meeste Chilenen een ondraaglijk idee. Een bedrijf worden is geen magische formule, zegt Sergio López, een fan van Magallanes, de enige club uit eerste klasse die echt geprivatiseerd is. Als het team niet wint op het terrein, kan je het ook schudden op de beurs. (MM/PD)