Bob Geldof en Bono uit de gratie bij actievoerders

De leiders van de G8 spraken vrijdag in het Schotse Gleneagles af de hulp aan Afrika met 25 miljard dollar (20,9 miljoen euro) per jaar te verdubbelen in uiterlijk 2010. Nooit eerder hebben zoveel mensen samen een verandering van beleid afgedwongen. Niemand had acht weken geleden verwacht dat de hulp aan Afrika verdubbeld zou worden en dat er een overeenkomst over de kwijtschelding van schulden zou komen, zei Geldof in een reactie. De voormalige zanger van de Boomtown Rats en organisator van het Live8 concert dat vorige week zaterdag alle G8-landen werd gehouden, sprak van een grote dag. De wereld heeft gesproken en de politici hebben geluisterd, zei Bono, voorman van de Ierse rockband U2.

Anti-armoede groeperingen waren minder opgetogen en ook uit Afrika kwamen geen feestelijke berichten. En het lijkt erop dat de critici het gelijk aan hun kan hebben, want veel van de extra hulp is niet veel meer dan wat toch al in de pijpleiding zat. Amerika herhaalde vooral oude toezeggingen, zoals 5 miljard dollar voor het eigen ontwikkelingsprogramma Millennium Challenge Account en 15 miljard dollar voor aids-bestrijding. De extra toezegging betrof 1,2 miljard dollar voor de bestrijding van malaria.

De reactie van Geldof op de verklaring van de G8 is misleidend en inaccuraat, meent Peter Hardstaff van de World Development Movement. Met zijn ongerechtvaardigde lof voor een treurige overeenkomst van de wereldleiders bewijst hij een slechte dienst aan de honderdduizenden mensen die vorige week in Edinburgh gedemonstreerd hebben, zegt hij. Hardstaff zegt dat Geldofs opmerkingen geen weerspiegeling zijn van de gezamenlijke conclusies van de groeperingen die meedoen aan de campagne Make Poverty History. Bob Geldof is de politiek te dicht genaderd om nog objectief te kunnen beoordelen wat op deze top is bereikt.

De privatiseringseis die gekoppeld is aan de hulp aan Afrika, werkt vooral in het voordeel van de Verenigde Staten en Europa, zegt Hardstaff. Als het gaat om internationale handel, dan vragen de G8-landen niet zozeer af wat zij voor de armen kunnen betekenen, maar wat de armen voor hen kunnen betekenen.

Geldof is misschien tevreden met de kruimels van de tafel van zijn politieke vrienden. Maar wij zijn niet naar Gleneagles gekomen als bedelaars. We zijn gekomen voor een rechtvaardig beleid voor de armen in de wereld, aldus John Hilary, campagnedirecteur van War on Wants. Het is op zichzelf prima dat Geldof blij is met de successen die behaald zijn op de top en met de 10 miljoen levens die volgens hem gered worden als gevolg van de afspraken. Maar hoe staat het met de 2 miljard mensen die nog in armoede blijven leven als gevolg van de politiek van de G8? Hebben wij hen niets te bieden?

Ondanks de aangekondigde verdubbeling, blijven alle G8-landen nog steeds minder dan 0,7 procent van hun bruto binnenlands product (bbp) uitgeven aan ontwikkelingshulp. Het bedrag van 0,7 procent van het bbp werd jaren geleden vastgesteld als streefbedrag. Alleen Groot-Brittannië heeft verklaard de hulp niet te zullen koppelen aan voorwaarden als liberalisering van de markt en privatisering. Details over andere voorwaarden en het type hulp, ontbraken in de slotverklaring van de G8. In de verklaring werd ook met geen woord gerept over de landbouwsubsidies van de Europese Unie en Amerika, die het voor ontwikkelingslanden onmogelijk maken om te concurreren op de wereldmarkt.

Sanjay Suri