Vissers roeien met de riemen die ze hebben

Hoewel ik al 6 maanden in Colombia woon, heb ik nog nooit voor langere tijd verbleven bij een familie.

Ik woonde enkele dagen bij grootmoeder, dochter en kleinzoon in het dorp San Sebastián in  het departement Córdoba. De rest van de familie woont verspreid in het dorp.

In San Sebastián kent iedereen iedereen. ’s Avonds, wanneer  de plakkerige hitte draagbaar wordt, komen de plastic stoelen buiten en zetten de families zich op straat. Ze wisselen de laatste nieuwtjes uit en elke voorbijganger wordt uitgebreid begroet.

Als  vissen op het droge

Tussendoor vertelt mijn gastvrouw over de minder rooskleurige kant van het leven in San Sebastián. Er is weinig mogelijkheid tot economische activiteit. De mensen leven voornamelijk van visvangst. Bewoners trekken weg omdat het moeras, dat het dorp omringt, opdroogt. De grootgrondbezitters in de omgeving leggen dijken aan en controleren op die manier de watertoevoer. Het weinige water dat er is, is onvoorspelbaar. Mensen durven niet te zaaien op de hoger gelegen gebieden. Het is goed mogelijk dat de bijna rijpe oogst plots wordt weggespoeld door het water.

Op zoek naar alternatieven

Hoewel veel dorpsbewoners blijven vissen in de steeds droger wordende moerassen, organiseerden enkelen zich om op zoek te gaan naar een andere manier van leven. Onder de begeleiding van ASPROCIG, een organisatie die samenwerkt met Broederlijk Delen, legden ze een systeem van dammen en vijvers aan. In de vijvers worden vissen gekweekt. Op de oevers heeft elk lid een perceeltje dat hij kan verbouwen.

ASPROCIG is een organisatie die verschillende kleinere organisaties overkoepelt. Ze staan sterk in het ontwikkelen van eigen economische alternatieven als antwoord op een omgeving die verandert. Daarnaast zetten ze in op politiek werk en het aanklagen van wantoestanden.

Elke woensdag komt de hele groep samen. Collectief doen ze het werk: vissen verhuizen naar een grotere vijver, de oevers kappen… Op andere dagen komen ze om hun percelen te bewerken.

Ook in hun achtertuintjes experimenteren de leden van ASPROCIG met alternatieven om beter te kunnen leven. Mijn gastfamilie heeft een moestuintje met passievruchten, pepertjes, tomaatjes, bloemen… Daarnaast kweken ze eenden en kippen. Een buurman is sinds enkele maanden bezig met een visvijver. Op basis van zijn achtergrond als visser en de professionele kennis van een medelid, ontwikkelde hij een succesvol systeem.

Stille waters hebben diepe gronden

Het gewapend conflict lijkt ver weg in San Sebastián. Dit dorp draagt echter littekens. Enkele jaren geleden bezette een groep paramilitairen het dorp. In de buurt zijn bergen noch oerwoud om zich te verstoppen. De paramilitairen trokken in in de huizen en namen wat ze wilden. Winkeleigenaars werden afgeperst. Mensen durfden niet langer op straat komen. De dorpsbewoners hebben de groep paramilitairen verdreven door hen publiek aan te klagen. Enkele internationale journalisten hielpen om de situatie onder de aandacht te brengen.

Vijftien vrijwilligers op inleefreis. Dat betekent evenveel verhalen over Colombianen die roeien met de riemen die ze hebben. Ze maken deel uit van sociale organisaties en kunnen rekenen op de steun van Broederlijk Delen. Enkele verhalen zijn terug te vinden op de blog van de inleefreizigers.