"Nieuwe Egyptische president moet land herenigen"

Ghonim, een marketingmanager voor Google, was de oprichter van de Facebookpagina “We are all Khaled Saeed”. Het was een van de centrale elementen van de onlinecampagne die duizenden jongeren op de been bracht tijdens de demonstraties. De pagina was genoemd naar Saeed, een jonge Egyptenaar die in 2010 in gevangenschap was gestorven.

Ghonim verdween zelf ook op 28 januari 2011. Zijn werkgever, familie en vrienden startten een wanhopige campagne om hem op te sporen, en het duurdere meerdere dagen voor bekend raakte dat ook hij gearresteerd was. Pas na elf dagen gevangenschap werd hij vrijgelaten – hij had de hele tijd geblinddoekt doorgebracht.

Maak je je zorgen over het feit dat Egypte al een parlement heeft, en binnenkort ook een nieuwe president, maar nog geen nieuwe grondwet die de machten van de verschillende instellingen verdeelt?

Wael Ghonim: Ik stemde “nee” tijdens het grondwettelijk referendum en hoopte dat er eerst een grondwet zou komen, voor de verkiezingen. Maar de meerderheid koos voor de route die we nu afleggen. Bezorgd zijn of niet zal nu geen verschil maken. Het is onze taak om de integriteit van het hele proces van dichtbij te volgen. Om te verzekeren dat we een president verkiezen die de wil van het volk vertegenwoordigt, en een grondwet opstellen die de waarden van gelijkheid, democratie en vrijheid garandeert waar we al zo lang op wachten.”

Egypte kreeg het voorbije jaar te maken met uitbarstingen van geweld en instabiliteit. Denk je dat we er de komende maanden nog meer van zullen zien?

“Ik hoop van niet! De stabiliteit van het land zal in sterke mate afhangen van het resultaat van de verkiezingen.”

Denk je dat de manier waarop deze verkiezingen verlopen, met diskwalificaties van kandidaten en beroepsprocedures, de legitimiteit van de resultaten kan ondermijnen?

“Er is zeker bezorgdheid over de recente beslissingen van de verkiezingscommissie. Maar de meeste Egyptenaren zullen toch gaan stemmen – een positief teken dat die beslissingen het proces niet hebben gebroken. Ik denk persoonlijk dat, als de verkiezingsdagen zelf rustig verlopen zonder duidelijke bewijzen van fraude, de meeste Egyptenaren de resultaten zullen aanvaarden.”

Zowel tijdens als na de revolutie werd de militaire overheid in Egypte beschuldigd van mensenrechtenschendingen. Je bent zelf gearresteerd en geblinddoekt opgesloten. Hoe denk je dat die problemen opgelost zullen worden?

“Dat wordt een van de moeilijkste uitdagingen voor de nieuwe president. Je kunt niet in enkele dagen een einde maken aan de mentaliteit van de politiestaat. De zaken zijn er niet significant op verbeterd tijdens de overgangsperiode. Veel Egyptenaren hopen net als ik dan ook op belangrijke beslissingen van de nieuwe leider van het land, over de hervorming van de politiediensten en richtlijnen die de mensenrechten en vrijheid van meningsuiting garanderen.”

Welke rol kunnen de activisten, zowel in de straat als op het web, nog spelen in het Egypte van na de verkiezingen?

“Activisten zijn evangelisten. We hebben twee hoofdtaken. Ten eerste, genoeg druk op de regering en het parlement houden om te verzekeren dat we de overheid in dit land heropbouwen op basis van mensenrechten, gelijkheid en sociale rechtvaardigheid. Ten tweede, blijven communiceren met zoveel mogelijk Egyptenaren, om ze te blijven betrekken en ervoor te zorgen dat de overheid luistert naar de stem van het gezond verstand.

“De nieuwe leider zal ook hard moeten werken aan het verenigen van de Egyptenaren. Het land kan niet vooruit met verschillende partijen en politieke bewegingen die hun tijd verspillen met het uitdiepen van de verschillen. We komen pas vooruit als we geloven dat er echt werk aan de winkel is na jaren van lijden.

“Ik ben erg optimistisch over onze toekomst. Ik geloof echt dat we vooruitgang boeken en de geschiedenis vormgeven, ondanks de drempels en uitdagingen die we moeten overwinnen.

“Dergelijke uitdagingen kun je verwachten in een land dat herstelt van dertig jaar dictatuur. Ik heb geen glazen bol om in de toekomst te kijken, maar ik geloof niet dat Egypte terugkeert naar het tijdperk van voor 25 januari.”