Slecht politiewerk, slechte wetgeving, geen ‘rotte appels’

Het disproportioneel grote aantal door de politie gedode zwarte mannen in Amerika is niet het werk van enkele ‘rotte appels’. Dat zeggen onderzoekers van Rutgers University-Newark in een nieuwe studie. Blanke politiemannen gebruiken niet significant meer geweld tegen zwarten dan politiemannen met een donkere huidskleur.

Het doden van ongewapende zwarte mannen door blanke politieagenten kreeg de laatste jaren veel aandacht in de media. Mede daardoor drong de vraag zich op: zien blanke wetshandhavers minderheden sneller als een verdacht doelwit?

Een uitgebreide nationale studie van de School of Public Affairs and Administration (SPAA) aan Rutgers University-Newark komt met enkele verrassende antwoorden. Na analyse van het gebruik van dodelijk geweld door politiemensen in de Verenigde Staten blijkt dat het doden van zwarten een politieprobleem is, niet een blank politieprobleem. Het doden van ongewapende verdachten –van welk ras ook, blijkt ook zeer uitzonderlijk.

Twee keer vaker gedood

‘Het is altijd mogelijk dat er een paar rotte appels zijn binnen het nationale politiekorps, maar blanke agenten gebruiken niet meer geweld tegen minderhedengroepen dan hun collega’s met een donkere huidskleur’, zegt Charles Menifield, de hoofdauteur van de studie en decaan van SPAA.

Afro-Amerikaanse mannenworden twee keer zo vaak gedood door de politie dan andere Amerikanen, Latino’s zijn iets vaker dodelijk slachtoffer dan algemeen werd aangenomen, witte mannen iets minder vaak.

‘De moorden zijn daarom niet minder racistisch, maar hebben wel een heel ander stel maatregelen nodig als we deze cultuur willen veranderen en willen dat dit stopt.’

De studie vertrok vanuit data over gedode zwarte mannen door toedoen van de politie in heel Amerika tijdens 2014 en 2015, de meest recente jaren waarvoor voldoende gegevens beschikbaar waren.

Uit de analyse blijkt dat Afro-Amerikaanse mannen twee keer zo vaak gedood worden door de politie dan andere mannelijke Amerikanen.

Terwijl slechts 12 procent van de Amerikanen zwart is, blijkt 28 procent van de door agenten gedode mannen tijdens de twee bestudeerde jaren zwart. Latino’s zijn iets vaker dodelijk slachtoffer in politiegeweld dan algemeen werd aangenomen, witte mannen iets minder vaak.

Black Lives Matter

De studie ontdekte ook dat minder dan 1 procent van de slachtoffers ongewapend was.

De moord op ongewapende mannen tijdens de afgelopen jaren-zoals de breed gecoverde moord op Michael Brown in Ferguson, Missouri, in 2014, die aanleiding gaf tot de Black Lives Matter-beweging- heeft velen doen speculeren dat blanke agenten vaker zwarte mensen viseren met dodelijk geweld, zegt Menifield.

De studie legde echter bloot dat blanke agenten juist minder vaak zwarten en andere verdachten uit minderheidsgroepen doden dan zou worden verwacht mochten de doden willekeurig worden verdeeld onder politiemensen van alle rassen.

Het onevenredig doden van zwarte mannen gebeurt, volgens de onderzoekers, omdat institutioneel en organisatorisch racisme in politiekorpsen en het strafrecht op minderheden focust met bewust beleid –zoals stoppen en fouilleren, en de oorlog tegen drugs.

Viseren van minderheden

‘De vraag naar de fundamentele oorzaken van raciale ongelijkheden bij politiemoorden heeft diepgaande reële gevolgen voor het politiewerk in een diverse samenleving’, zegt Menifield, die suggereert dat passende hervormingen voor een institutioneel probleem gericht zouden moeten zijn op racisme in het politie- en het strafrechtelijk beleid dat resulteert in het overmatig toezicht houden op minderheidsgroepen.

‘Vandaag hebben we te maken met politici die pleiten voor een strengere houding ten aanzien van migratie’, zegt Menifield. ‘Die houding sijpelt door naar andere zaken zoals hardere bestraffing van de misdaad en beleid dat een ongelijke impact heeft op minderheden.’

‘Er is zeker sprake van een probleem als één bepaalde bevolkingsgroep veel vaker wordt gedood door de politie dan andere groepen’

Volgens Menifield wordt het niet eenvoudig om het probleem aan te pakken. Hij zegt dat het Amerikaanse ministerie van Justitie de ‘Death in Custody Reporting Act’ van 2013 meer moet afdwingen, waarbij politiële organisaties gegevens over politiemoorden moeten rapporteren. Met deze gegevens kunnen onderzoekers elk geval grondig bestuderen en bepalen of andere variabelen het gedrag van de politie beïnvloeden.

Bovendien zegt hij dat de politie externe diensten moet inschakelen om al hun institutionele praktijken, waaronder werving, promoties en training, te onderzoeken. De talrijke raciale discrepanties in de manier waarop geweld wordt toegepast op verdachten hebben het vertrouwen tussen rechtshandhavingsinstanties en het publiek dat zij dienen aanzienlijk uitgehold, stellen de onderzoekers.

‘Er is zeker sprake van een probleem als één bepaalde bevolkingsgroep veel vaker wordt gedood door de politie dan andere groepen’, zegt Menifield. ‘Het is onwaarschijnlijk dat deze verschrikkelijke situatie zal verbeteren totdat fundamentele veranderingen in het overheidsbeleid en het politiewerk zijn doorgevoerd.’