Lockdown doet India sneller opschuiven naar zonne-energie

India, de op één na grootste steenkoolverbruiker ter wereld, zag zijn energievraag tijdens de lockdown met bijna 30 procent dalen. Volgens analisten kan de transitie naar schone energie daardoor versnellen.

Twee jaar geleden nog voorspelde het International Energy Agency dat de vraag naar steenkool in India zou verdubbelen tegen 2040 - een enorm probleem voor de strijd tegen de klimaatverandering.

Maar analisten denken nu dat die piek er veel eerder kan komen, en India dus sneller zijn steenkoolverbruik kan afbouwen, mede door de lockdown.

‘Ik denk dat we nog dit decennium een piek zullen zien in het gebruik van steenkool voor energieopwekking’, zegt Tim Buckley, verantwoordelijk voor Zuid-Azië bij het Institute for Energy Economics and Financial Analysis (IEEFA). ‘India heeft de mogelijkheid om de wereldgemeenschap echt te verrassen en op een zeer kosteneffectieve manier bij te dragen aan het decarbonisatie-verhaal.’

Steeds goedkoper

Ook voor de coronacrisis was er al politieke steun voor hernieuwbare energie, vooral dankzij de snel dalende kost. Tijdens de VN-klimaattop in New York vorig jaar beloofde de Indiase premier Narendra Modi de hernieuwbare doelstelling van India tegen 2030 te verdubbelen tot 450 gigawatt, een ambitieus doel vergeleken met ongeveer 87 gigawatt geïnstalleerde capaciteit vandaag. Het grootste deel daarvan komt van zonnepanelen.

‘India heeft de mogelijkheid om de wereldgemeenschap echt te verrassen’

Nieuwe productiecapaciteit aan zonne-energie kost zo’n 2,5 roepies per eenheid, tegenover 4,5 voor steenkool. Zelfs in combinatie met dure batterijen, om de elektriciteit op te slaan voor gebruik in het donker, bleek zonne-energie dit jaar al goedkoper dan steenkool.

Ondertussen kampte de steenkoolsector met cashflowproblemen en draaiden veel centrales ver onder hun capaciteit. 

Voorkeur schone energie

Uit een analyse door IEEFA bleek dat schone energiebronnen goed waren voor meer dan twee derde van de nieuwe productiecapaciteit in India tijdens het boekjaar 2019-20. Voor de coronacrisis was er dus al een duidelijk signaal dat steenkool niet de energiebron van de toekomst was in India. 

‘Nu maakt de pandemie die trend veel duidelijker’, zegt Sunil Dahiya, analist bij het Center for Research on Energy and Clean Air. “De capaciteit aan steenkoolcentrales zou nog vóór 2025 een piek kunnen bereiken”.

Daarbij is de dalende kost van hernieuwbare energie niet de enige reden. In India profiteert de sector van een “must-run”-status, die stroomdistributiebedrijven dwingt om zonne- of windenergie te gebruiken wanneer die wordt opgewekt. En gezien ze door zon en wind worden aangedreven, hebben schone energiebronnen geen last van verstoringen in de toeleveringsketen, in tegenstelling tot fossiele centrales.

‘Tijdens de lockdown werd de veerkracht van het hernieuwbare model duidelijk’, zegt Abhishek Dangra, senior director bij S&P Global Ratings. ‘De pandemie heeft de weegschaal doen kantelen in het voordeel van hernieuwbare energiebronnen’. Hij ziet 2027 als piek qua capaciteit, waarna India ‘waarschijnlijk geen nieuwe steenkoolcentrales meer nodig heeft.’

Investeringen

In de afgelopen jaren werden ook particuliere investeerders steeds terughoudender om geld te pompen in de Indiase koleninfrastructuur, waardoor veel nieuwe financiering vooral van overheidsbanken en -bedrijven kwam. Daar tegenover staat dat investeerders wereldwijd bereid zijn om “agressief” te investeren in nieuwe hernieuwbare infrastructuur, zegt Buckley.

‘Je kunt geen energiecentrale bouwen als je er geen geld voor vindt en als en als je er geen winst uit kunt halen’, zegt hij. ‘Vanuit financieel perspectief kun je geen nieuwe kolencentrale rechtvaardigen.’

‘Tijdens de lockdown werd de veerkracht van het hernieuwbare model duidelijk’

‘De pandemie heeft het debat versneld over de keuzes die India moet maken’, zegt Swati Dsouza, een in New Delhi gevestigde consultant bij het Brookings Institute. Maar ondanks de gunstige voorwaarden voor hernieuwbare energie, sluit Dsouza niet uit dat steenkool een heropleving kent na de lockdown, omdat ze aan de basisvraag zal blijven voldoen. 

‘Hernieuwbare energie is geen vervanging voor steenkool’, zegt ze. ‘Geen van de nieuwe kolencentrales die al gepland waren om te bouwen, zijn tot nu toe geannuleerd.’

Buckley daarentegen heeft er vertrouwen in dat de Indiase regering tegen het einde van het decennium haar doelstelling van 450 gigawatt aan hernieuwbare energie zal kunnen halen, ook al zijn er dan enorme inspanningen nodig om de sector op te schalen.

Stroomnet 

Het tempo waaraan hernieuwbare energie kan ontwikkeld worden en de groei van de Indiase economie blijven de sleutelfactoren die de transitie vorm zullen geven. Veel zal ook afhangen van de vraag of het elektriciteitsnet in staat is om de variabele productie van zonne- en windenergie af te stemmen op de vraag van de consument.

Toen premier Modi het land opriep om op 5 april om 21.00 uur het licht uit te doen als teken van solidariteit tegen het coronavirus, was er bezorgdheid dat het netwerk zou instorten.

‘Dat was een enorme test van veerkracht voor het netwerk’, vertelde Buckley. ‘Maar het slaagde met vlag en wimpel.’

Met een dreigende wereldwijde recessie en een Indiase overheid die elke roepie kan gebruiken in de strijd tegen de pandemie, is er geen ruimte voor een miljardenpakket om de Indiase transitie naar schone energie in India te versnellen.

Modi moet daarom ‘lateraal’ nadenken over manieren om de sector te stimuleren en het private kapitaal op alle mogelijke manieren te mobiliseren, zegt Buckley.

Bron: Climate Home News