Europese oppervlaktewateren vervuild met glyfosaat

De schadelijke stof glyfosaat en reststoffen ervan zijn teruggevonden in oppervlaktewateren in elf van de twaalf onderzochte Europese landen, van België tot Bulgarije en van Polen tot Portugal. Dat blijkt uit onderzoek van de ngo Pesticide Action Network Europe.

Glyfosaat, de werkzame stof in verschillende bestrijdingsmiddelen, is overal: het is al aangetroffen in menselijke urine, huisstof en de bodem. Uit nieuw onderzoek van PAN Europe en de Europese Groenen blijkt dat de stof en zijn metaboliet AMPA ook terug te vinden is in de waterlopen van elf van de twaalf onderzochte lidstaten van de EU. 

Glyfosaat en/of AMPA werden boven de grens van 0,2 microgram per liter gedetecteerd in 17 van de 23 waterstalen uit 11 van de 12 landen.

De stalen uit België, Oostenrijk, Polen, Spanje en Portugal toonden zelfs concentraties van glyfosaat - of het afbraakproduct ervan AMPA - boven 1 microgram per liter. Enkel het staal uit Slovenië bleek negatief.

Laagseizoen

Die vervuiling is een bedreiging voor het waterleven en brengt onnodige kosten met zich mee voor de Europese waterbedrijven, zegt PAN Europe. Nog verontrustender is dat de stalen zijn genomen in de tweede helft van oktober 2022 - het “laagseizoen” van pesticidengebruik in de meeste Europese landen.

‘Een Europees verbod is dringend nodig om de kwaliteit van onze wateren en onze ecosystemen te beschermen.’

‘Deze resultaten tonen aan dat het huidige gebruik van op glyfosaat gebaseerde middelen leidt tot een wijdverbreide en onvermijdelijke blootstelling aan deze gevaarlijke stof’, zegt Gergely Simon van PAN Europe. ‘Een Europees verbod is dringend nodig om de kwaliteit van onze wateren en onze ecosystemen te beschermen.’

AMPA

Hoewel AMPA het belangrijkste afbraakproduct van glyfosaat is, wordt de stof door de Europese Commissie niet beschouwd als relevant voor drinkwaterveiligheid. De drinkwaterlimiet van 0,1 microgram per liter geldt dus in veel EU-landen niet.

Daardoor zijn hoge en potentieel schadelijke AMPA-concentraties in het water mogelijk.

Nochtans stelt de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) dat AMPA een ‘vergelijkbaar kwalitatief en kwantitatief toxicologisch profiel vertoont als glyfosaat.’

Ook blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat glyfosaat en AMPA een aanzienlijk risico vormen voor aquatische ecosystemen, zegt PAN Europe. Zelfs lage niveaus van glyfosaat zijn van invloed op de groei en ontwikkeling van belangrijke watersoorten, van planten en algen tot vissen en amfibieën, wat wijst op de risico’s van langdurige blootstelling aan het watermilieu.