‘Ik val niet onder de conventie van Genève. Mijn probleem is geen vluchtelingenprobleem. I’m not political, I’m personal’, getuigt Ona in ‘Op een onzeker uur’. De Litouwse asielzoekster is weggevlucht uit haar land nadat ze jarenlang door haar vader en andere dorpsgenoten is verkracht. ‘Als je sterft van de oorlog krijg je in België asiel, maar als je sterft van de honger ben je niet welkom. Het onderscheid tussen politieke en economische vluchtelingen is vals’, reageert Michael boos. ‘Als je het onderscheid toch wil maken, zul je onvermijdelijk mensen fout gaan beoordelen.’ In een onderdeel van de asielprocedure worden de verhalen van asielzoekers op allerlei details getoetst. ‘Het lijkt net een quiz waarin je feitenkennis wordt getest. Dat is ridicuul, zo dwing je asielzoekers in de leugen. Ze denken dat de waarheid niet goed genoeg is en gaan hun verhaal aandikken.’
De openingsscène van ‘Saw it on television/DIDN’T UNDERSTAND’, waarin een vluchteling wordt onderworpen aan een spervuur van vragen, is hallucinant. ‘Het is nochtans de letterlijke weergave van een interview op het Commissariaat voor de Vluchtelingen. Het argwaan van de beamten zit zo diep geworteld dat ze niets meer durven geloven en voortdurend op zoek gaan naar fouten. Ze kennen de concrete problemen van die mensen niet. Ze zouden beter eens enkele maanden stage lopen in een asielcentrum. Ik zou het fantastisch vinden als door mijn boek en toneelstuk de algemene teneur rond vluchtelingen verandert. Maar ik ben al blij als in de praktijk een aantal mensen hun houding tegenover vluchtelingen herzien.’
Michael kwam voor het eerst persoonlijk met de problematiek van asielzoekers in aanraking tijdens de voorbereiding van ‘Firenzee’, een satire over een Belgisch gastgezin dat een vluchteling probeert te heropvoeden. Sociaal engagement heeft er bij de jonge acteur altijd al ingezeten. ‘Op de lagere school in Kontich zat ik met tien Marokkanen in de klas. Mijn beste vriend was een Marokkaan. Ik heb mij altijd al aangetrokken gevoeld door minderheden en andere culturen. In het laatste middelbaar heb ik eens een groot benefietconcert georganiseerd voor Vredeseilanden: artiesten gezocht, zaal afgehuurd, affiches opgehangen en de scouts gevraagd om te tappen. Op school liep ik rond met stickers tegen de oorlog in Nicaragua en met slogans als “dezelfde rechten, dezelfde plichten”. Ik werd als een linkse rat beschouwd.’
‘Ik denk voortdurend na over de maatschappij en ben eigenlijk een door en door politiek wezen. De vraag of ik politiek theater breng, is voor mij een absurde vraag want alles wat ik doe, doe ik vanuit die verankering. Voor mij is theater sowieso politiek. Ik wil mensen doen nadenken over de systemen waarin ze leven. Sommige critici vinden dat te drammerig en menen dat je politiek aan politici moet overlaten, maar dat is onzin. Politiek is iets van iedereen.’ ‘Louter registreren vanuit een buitenstaanderpositie vind ik zeer boeiend. Ik ben altijd op zoek naar verhalen. Ik heb trouwens nooit het gevoel gehad dat ik de asielzoekers heb gebruikt, want ze hadden zelf ook iets aan onze gesprekken. Ze voelden zich even gerespecteerd. Af en toe bellen ze mij nog eens op, gewoon om te vertellen hoe het gaat. Dat is enorm hartverwarmend.’