Witte Huis in verlegenheid na lekken naam informant

De 25-jarige computerdeskundige Khan werkt samen met de Pakistaanse politie en de Amerikaanse Inlichtingendienst CIA sinds hij op 12 juli in Lahore werd gearresteerd. De New York Times maakte vorige week zijn identiteit bekend, na een persbriefing door het Witte Huis.

De regering-Bush, die eerder een terreurwaarschuwing ‘code oranje’ (de op een na hoogste fase voor terreurdreiging) had doen uitgaan op grond van informatie van Khan, had de briefing belegd om de scepsis bij het publiek over de terreurdreiging weg te nemen. Die ontstond vooral nadat bleek dat de informatie die leidde tot ‘code oranje’ al enkele jaren oud was.

De bekendmaking van de identiteit van de informant zou tot woedende reacties hebben geleid bij de Britse en Pakistaanse veiligheidsdiensten. De blunder dwong de Britse politie om zo snel mogelijk dertien al-Qaedaverdachten die e-mailcontact met Khan hadden gehad en in de gaten werden gehouden, op te pakken. Vijf anderen die gezocht werden door de Britse inlichtingendienst, zouden ontsnapt zijn. Bovendien is het nog maar de vraag of inmiddels voldoende bewijsmateriaal verzameld is om de dertien verdachten lang vast te kunnen houden.

Khan was waarschijnlijk de belangrijkste informant die de Verenigde Staten hadden binnen al-Qaeda. De onthulling van zijn identiteit is een ramp en het bemoeilijkt pogingen om de top van al-Qaeda uit te schakelen, zegt Juan Cole, Midden-Oostendeskundige aan de Universiteit van Michigan, wiens weblog ‘Informed Comment’ veel gelezen wordt in Washington.

Twee van de door Groot-Brittannië gearresteerde verdachten, Abu Issa al Hindi en Babar Ahmed, worden ook gezocht door de Verenigde Staten. Ahmed zou gedetailleerde informatie verzameld hebben over de bewegingen van een Amerikaans vliegdekschip, The Constellation. Dit gebeurde in 2001, zes maanden na de zelfmoordaanslag op het Amerikaanse marineschip U.S.S Cole in Jemen.

Hindi zou rond dezelfde tijd in de VS zijn aangekomen, waar hij informatie verzamelde over de belangrijkste financiële instellingen in New York, Washington DC en Newark in het naburige New Jersey. Diezelfde instellingen werden genoemd in verband met het terreuralarm.

De informatie werd gevonden op computers van Khan, die volgens de VS een ware ‘schat’ aan informatie bevatten. Khan ging er na zijn arrestatie kennelijk mee akkoord om versleutelde e-mails te blijven versturen aan zijn contactpersonen bij Al-Qaeda, waardoor ook andere betrokkenen konden worden opgespoord.

Onderzoekers hadden ontdekt dat een van de documenten op Hindi’s computer in januari nog geopend was, wat zou suggereren dat een aanval op een van de financiële doelen, waaronder de Wereldbank en het Internationale Monetaire Fonds (IMF), op handen was. Dat zou de aanleiding voor de verhoogde terreuralertheid zijn geweest.

De scepsis bij het publiek, in het bijzonder nadat bekend werd dat het onderliggende bewijs al drie jaar oud was, zette het Witte Huis ertoe aan om meer informatie te verstrekken, inclusief de naam van hun belangrijkste informant.

Bush’ nationale veiligheidsadviseur Condoleezza Rice zei zondag op de Amerikaanse nieuwszender CNN dat het altijd moeilijk is om een goede balans te vinden tussen de informatie die wel en niet verstrekt moet worden om geloofwaardig te zijn voor het publiek. Wij denken dat we een goede balans gevonden hebben.

Zelfs sommige Republikeinen denken daar anders over. Onder de huidige omstandigheden had het Witte Huis gewoon z’n mond moeten houden en alleen moeten zeggen: We hebben informatie, vertrouw ons maar, aldus senator George Allen uit Virginia.

De scepsis bij het publiek is grotendeels veroorzaakt door de regering zelf, menen sommige observatoren. Uit een recent onderzoek blijkt dat 40 procent van de Amerikanen gelooft dat het Witte Huis de terreurdreiging overdrijft om politieke redenen. Die gedachte werd nog versterkt nadat Bush de dag na de Democratische conventie het terreuralarm verhoogde.

Op de derde dag van de vierdaagse conventie maakte de regering de arrestatie bekend van een belangrijk al-Qaeda-kopstuk, Ahmed Khalfan Ghailani. Hij zou in 1998 betrokken zijn geweest bij de organisatie van de zelfmoordaanslagen op de Amerikaanse ambassades in Nairobi en Dar es Salaam. Het weekblad The New Republic had drie weken eerder Pakistaanse inlichtingenfunctionarissen geciteerd, die hadden gezegd dat het Witte Huis hen had gevraagd een een belangrijk al-Qaedalid te doden of arresteren tussen 26 en 28 juli.

CIA-officier Robert Bear deed die uitspraken af als nonsens. Wij hebben er geen belang bij om arrestaties vooraf aan te kondigen, zei hij. (JS/PD)