WHO-onderhandelingen over toegang generische geneesmiddelen in impasse

Artikel zes van het de verklaring van WHO-handelsministers in Doha vorig jaar bepaalt nochtans dat gezondheid belangrijker is dan handel en dat er tegen eind 2002 mechanismen moeten worden gevonden om gepatenteerde geneesmiddelen aan een lage prijs uit te voeren naar ontwikkelingslanden. Het hele jaar werd er onderhandeld over hoe ontwikkelingslanden met een eigen farmaceutische industrie goedkope generische geneesmiddelen met dezelfde werking als gepatenteerde medicijnen zouden kunnen uitvoeren naar arme landen zonder eigen productie.

In november gingen enkele industrielanden met een grote farmaceutische nijverheid, de Verenigde Staten, Zwitserland, de Europese Unie, Canada en Japan, dwarsliggen. De industrielanden vroegen dat de toegang tot goedkope geneesmiddelen zou worden beperkt tot medicijnen voor enkele besmettelijke ziekten. Arme landen zonder eigen productiecapaciteit zouden daardoor niet goedkoop aanspraak kunnen maken op gewone vaccins, verbandkistjes en ander medisch materiaal. De rijke landen wilden ook een onderverdeling van ontwikkelingslanden in categorieen waarvoor verschillende prijsreducties gelden. De verklaring van Doha rept met geen woord over zo’n onderverdeling, aldus de Argentijnse diplomaat Alfredo Chiaradia.

De ngo’s Oxfam International, Consumer Project on Technology en het Third World Network uit Maleisië geven de rijke landen de schuld voor het moeizame verloop van de onderhandelingen. De Afrikaanse delegaties zijn naar eigen zeggen ontgoocheld en gefrustreerd en vragen zich af of het continent langs deze weg een oplossing zal kunnen vinden voor gezondheidsproblemen als de aidsepidemie.

De Braziliaanse onderhandelaar Antonio de Aguiar Patriota vindt de eisen van de industrielanden nauwelijks gerechtvaardigd en vraagt zich af of artikel zes van de verklaring van Doha, gezondheid boven handel, opnieuw ter discussie staat. Volgens de Mexicaanse diplomaat Eduardo Pérez Motta, de voorzitter van de onderhandelingen, hebben de delegatieleden tijd nodig om een balans op te maken en overleg te plegen met hun respectievelijke hoofdsteden. Zoals het er nu naar uitziet zal de knoop over toegang tot goedkope geneesmiddelen moeten worden doorgehakt op de Algemene Raad van de WHO van 10 tot 12 december.

Gustavo Capdevila

Xml=3

Ref: if dv he