Wereldbank verbrandt vingers aan Cambodjaanse wouden

De zes bedrijven in kwestie – Colexin, Everbright, Cherndar Plywood, TPP, Timas Resources en Samraong Wood - zijn in handen van familieleden en stromannen van machtige Cambodjaanse politici. De milieugroep Global Witness stelt de bedrijven verantwoordelijk voor het gros van de illegale woudkap in Cambodja. “De aanhoudende roofkap en de belastingontduiking, in combinatie met corrupte ambtenaren zorgen ervoor dat de inkomsten (uit de Cambodjaanse bossen) worden weggesluisd naar privé-rekeningen in plaats van de ontwikkeling van Cambodja te financieren,” stelt de milieugroep. Het advies van de Wereldbank zou daarom indruisen tegen haar missie van armoedebestrijding.

De problemen zijn al jaren bekend. Enkele veelzeggende cijfers: tussen januari 1996 en april 1997 bracht de verkoop van Cambodjaans hout officieel iets minder dan 15 miljoen dollar op. De werkelijke opbrengst van de binnenlandse verkoop alleen al, werd voor die periode geschat op honderd miljoen dollar. De Cambodjaanse regering en de internationale donoren lieten onlangs een studie uitvoeren die een hervorming van de sector moest uitstippelen. De Forest Sector Review (FSR) beveelt aan om het concessiesysteem af te schaffen en het beheer van de bossen toe te vertrouwen aan de lokale gemeenschappen.

Het advies dat de Wereldbank deze week aan de Cambodjaanse regering formuleerde, luidt echter om de concessies van zes bedrijven te verlengen voor 25 jaar. “Alle zes overtreden ze de Cambodjaanse wet en komen ze hun contracten niet na,” zegt Simon Taylor, de directeur van Global Witness Director. ”De meeste zijn niets meer dan façades waarachter familieleden van hoge mandatarissen schuilen. Het is onbegrijpelijk dat de Wereldbank aanbeveelt om het bosbeheer over te laten aan die bedrijven.” Global Witness, dat al sinds 1996 oproept tot de afschaffing van het concessiesysteem, beschuldigt de Wereldbank ervan exclusief voor de belangen van grote bedrijven te rijden.

Een audit die de Aziatische Ontwikkelingsbank liet uitvoeren in 1999 was al even negatief over het concessiesysteem: “een totale flop”. “Het scenario is duidelijk: de bedrijven willen hun investeringskost zo snel mogelijk dekken en blijven verdienen zolang de bron niet opdroogt. Door dit soort van exploitatie toe te staan, vertoont Cambodja een klassiek voorbeeld van ondoordacht bosbeheer.” Het rapport waarschuwt dat het bosrijke land in de toekomst een netto-importeur van hout kan worden.

De Wereldbank laat zich sinds 1995 in met de bossen in Cambodja. Daar gaan miljoenen dollars mee gepaard. In 2000 keurde de Bank een structureel aanpassingsprogramma goed voor de hervorming van diverse sectoren ter waarde van een lening van 30 miljoen dollar. De International Development Association (IDA), de privé-arm van de Wereldbank, keurde in 2000 4,8 miljoen dollar goed voor het bosbeheer in Cambodja.

Een woordvoerder van de Wereldbank erkent dat de Cambodjaanse houtsector zwaar is aangetast door corruptie. “Zonder behoorlijk beheer levert de houtsector geen extra inkomsten op en zijn de armen in Cambodja nog slechter af,” erkent Peter Stephens, de communicatieverantwoordelijke voor Oost-Azië. “Om die reden blijft de Wereldbank ook betrokken in de sector.” Volgens Stephens is het de bedoeling van de Bank om “orde, transparantie en commerciële discipline in het concessiesysteem te brengen. We hebben het aantal concessionarissen al teruggebracht van 25 tot zes en het gebied dat onder concessie wordt gegeven, werd teruggebracht van zes miljoen naar 2,4 miljoen hectare.”

“Het is pure fantasie dat de Wereldbank de concessionarissen kan aanzetten tot verantwoord bosbeheer,” repliceert Mike Davis, de Cambodjaspecialist van Global Witness. “Het zijn piraten die snel geld willen verdienen en niet geïnteresseerd zijn in duurzame bosbeheer.” (MM)