Vrouwen komen op straat tegen bewind van Mugabe

Afgelopen woensdag vond er een merkwaardige optocht plaats in Bulawayo, de tweede grootste stad van Zimbabwe. Jenni Williams, leider van de vrouwengroep WOZA, en haar kompanen marcheerden met potten- en pannengeroffel door de hoofdstraat. Ze wilden op deze wijze duidelijk maken dat vrouwen in Zimbabwe, vooral op het platteland, niets om te koken hebben. De befaamde ´zware laarzen`, de oproerpolitie, traden hardhandig op. In het straatgewoel raakten ook vrouwen geklemd die niets met de demonstratie te maken hadden maar gewoon op zoek waren naar schaars voedsel voor hun gezin. Zij ontkwamen evenmin aan de wapenstokken van de politie.

Een aantal vrouwen, onduidelijk hoeveel, werden gearresteerd. Er staat hen een zware straf te wachten onder het huidige repressieve bewind van president Robert Mugabe. De veiligheidswet van juni verbiedt samenscholingen, kritiek op de regering en de president en georganiseerde acties van burgerlijke ongehoorzaamheid. In het licht van deze wet was een massale demonstratie van de vakbonden op 18 november alles behalve vanzelfsprekend. Ze kwamen de straat op uit protest tegen de hoge belastingen en de economische teloorgang. Ook deze demonstratie werd neergeslagen door de oproerpolitie.

Zimbabwe is economisch in pijlsnel afgegleden en met mensenrechten wordt een loopje genomen maar de oppositie bleek het voorbije jaar nauwelijks een vuist te kunnen maken. Door de harde aanpak van de regering bleven veel oppositieleden thuis uit schrik voor represailles. De weinige uitingen van publiek protest kunnen worden meteen de kop ingedrukt door de politie. De oppositie hoopt dat de demonstratie 18 november een keerpunt was: duizenden mensen overwonnen hun schrik en betoogden openlijk.

Jenni Williams, die gearresteerd werd bij beide demonstraties, is intussen een boegbeeld geworden van het verzet tegen Mugabe. Het moment dat ik de hoofdstraat door wandelde met handboeien aan zal ik blijven onthouden en koesteren. Ik vertelde iedereen dat ik de cel in vloog omwille van de strijd voor onze rechten. Mensen begonnen te scanderen en probeerden te beletten dat de politie mij in het politiekantoor voerde, verklaarde Williams tussen beide arrestaties in.

Williams was werkzaam in public relations voor ze activist werd. Ze vertegenwoordigde als PR-verantwoordelijke de Unie van onteigende blanke boeren en kantte zich scherp tegen de landbouwhervorming van Mugabe. Veel blanke boeren waren te bang om zelf te spreken, maar Williams nam het voortouw in de protestacties en werd woordvoerster te worden van een nieuw opgerichte groep ´rechtvaardigheid voor de landbouw´(Justice for Agriculture). Ze verliet deze groep na korte tijd omdat de blanke stemmen er volgens haar te sterk in doorwogen en er onvoldoende nadruk lag op het democratische deficit van Mugabes regering. Williams is zelf telg van gemengd bloed. Haar huidige drukkingsgroep Vrouwen van Zimbabwe Staan Op (WOZA) neemt het onder meer op voor zwarte plattelandsvrouwen die evenzeer veel verloren door de landhervormingen.

Op Valentijnsdag van dit jaar kwam WOZA voor het eerst de straat op met een ´neen aan geweld, ja aan liefde` actie, waarbij leden bloemen uitdeelden aan omstanders. Meer dan 70 activisten werden daarbij gearresteerd.