VN-vakbonden eisen volledige terugtrekking uit Irak

Elke VN-medewerker in Irak is er één te veel, schreven de Federatie van Verenigingen van Internationale Ambtenaren (FICSA) en het Coördinatiecomité van Onafhankelijke Vakbonden en Verenigingen van het VN-Systeem (CCISUA) woensdag in een gezamenlijke brief aan VN-secretaris-generaal Kofi Annan. Samen vertegenwoordigen de twee bonden meer dan 60.000 mensen die wereldwijd in dienst zijn bij de VN.

De VN trokken in augustus vorig jaar al hun internationale personeel weg uit Irak na een bomaanslag tegen hun hoofdkwartier in Bagdad. Bij die aanslag kwamen 22 VN-stafleden om. Intussen zijn er weer een 35-tal internationale VN-medewerkers in Irak, vooral in de zwaar verdedigde ‘groene zone’ in de hoofdstad. Ze vormen de voorhoede van een groter VN-team dat de nieuwe Iraakse overheid zou moeten helpen de verkiezingen voor te bereiden.

Sinds de terugtrekking uit Bagdad worden de VN-programma’s voor Irak gecoördineerd vanuit de Jordaanse hoofdstad Amman. Daar werken zo’n 200 stafleden van de VN en van dochterorganisaties als het VN-Kinderfonds (Unicef), het Wereldvoedselprogramma (WFP) en de VN-Vluchtelingenorganisatie (UNHCR). De uitvoerende taken zijn in handen van Iraakse medewerkers op het terrein.

Volgens VN-woordvoerder Fred Eckhard evalueren de VN de veiligheidssituatie in Irak van dag tot dag. Eckhard zegt dat de VN momenteel niet genoeg mensen in Irak hebben om al het werk op te knappen dat ligt te wachten, maar dat de huidige veiligheidssituatie niet toelaat meer mensen ter plaatste te sturen. Maar de bonden vrezen dat de VN in de verleiding zullen komen de limiet van 35 personeelsleden in Irak op te trekken naarmate de verkiezingsdag nadert.

De VN dreigen opnieuw een doelwit voor aanslagen te worden in Irak zolang de indruk bestaat dat ze er in opdracht van de Verenigde Staten werken. Volgens Phyllis Bennis van het Institute for Policy Studies in Washington blijft Irak een bezet land - er zijn nog altijd 140.000 buitenlandse soldaten in het land, achter de schermen houden de VS in elk ministerie de touwtjes in handen. De Amerikanen bepalen ook hoe de olie-inkomsten worden besteed. Zolang de Amerikaanse bezetting blijft voortduren, moeten de VN er wegblijven. Pas als de troepen worden weggetrokken, kunnen de VN een nuttige rol spelen.

Jim Paul, de directeur van het Global Policy Forum in New York, wijst erop dat nog geen enkele VN-lidstaat troepen heeft toegezegd voor een geplande internationale veiligheidsmacht die VN-medewerkers en hulpverleners in Irak zou moeten beschermen. Paul denkt dat de veiligheidssituatie in Irak eind dit jaar nog zal verslechteren. Na de Amerikaanse verkiezingen krijgen we waarschijnlijk een soort bloedbad te zien - de Amerikaanse troepen zullen dan proberen hun gezag te herstellen. Volgens Paul zullen de VN nog meer onder druk komen te staan van de VS om meer te doen in Irak. Presidentskandidaat John Kerry pleit nog meer dan Bush voor een grotere rol van de VN. (PD/MM)