Vakbondsleiders komen ongestraft weg met corruptie

Uit een accountantsonderzoek is gebleken dat de arbeidsovereenkomsten tussen Pemex en de vakbond voor werknemers in de olie-industrie, een dekmantel waren voor het illegaal doorsluizen van ruim honderd miljoen euro naar de verkiezingscampagne van PRI-kandidaat Francisco Labastida in 2000. De PRI was tussen 1929 en 2000 onafgebroken aan het bewind in Mexico. In 2000 verloor Labastida de verkiezingen.

De Pemex-functionarissen die verantwoordelijk waren voor de fraude, kregen een boete en een verbod op het bekleden van een publieke functie voor perioden variërend van vijf tot twintig jaar. De uitspraak boet aan kracht in omdat zelfs niet eens gesproken wordt over de vakbondsleiders die het geld ontvingen en voor een ander doel aanwendden, zegt politiek analist Mauricio Lara.

De zaak ligt al sinds 2001 bij de rechter. De Mexicaanse Justitie doet nog onderzoek naar de vakbondsleiders die het geld overmaakten naar de partij. PRI-senator Ricardo Aldana, leider van de vakbond voor werknemers in de olie-industrie, was direct betrokken bij het schandaal. Het Congres stemde echter tegen een motie waarin werd voorgesteld zijn parlementaire onschendbaarheid op te heffen.

Algemeen secretaris Carlos Romero van de vakbond, een oud-wetgever van de PRI, wordt ook beschuldigd van betrokkenheid bij de zaak. Ook hij kreeg geen straf opgelegd. Romero staat bekend om zijn liefde voor dure pakken en auto’s. Veel vakbondsleiders die banden hebben met de PRI, leiden een luxeleventje in dure wijken.

Lara wijt het verschil in beoordeling tussen de Pemex-topmannen en de vakbondsleiders aan een verstandshuwelijk tussen Fox en de in Mexico machtige vakbonden. Die macht is een erfenis van zeven decennia PRI-bewind.

Volgens María de los Angeles Moreno, leider van de PRI in Mexico-stad, wil Fox met de kwestie de aandacht afleiden van een corruptieschandaal waarin de zonen van zijn vrouw Marta Sahagún verwikkeld zijn. Over Sahagún verscheen onlangs een biografie van journaliste Olga Wornat. Wornat beweert dat de zonen uit Sahagúns eerste huwelijk zichzelf verrijkt hebben met het afsluiten van lucratieve contracten in de publieke sector.

Het Mexicaanse Congres heeft inmiddels een onderzoekscommissie ingesteld om de beschuldigen van Wornat na te trekken. Ik kan niet uitsluiten dat de Pemexzaak een afleidingsmanoeuvre is, zegt Lara. De zaak kwam opeens weer in boven water nadat hij dood en begraven leek, terwijl de vakbonden buiten schot bleven.

De PRI was jarenlang oppermachtig vanwege een alliantie met de vakbonden uit de publieke en private sector, onderwijzers en boeren. Tijdens zijn verkiezingscampagne in 2000 beloofde Fox een einde te maken aan de corrupte relatie tussen de vakbonden en de regering. Tot nu toe ondernam de president echter nauwelijks actie, wat de conflicten met de vakbonden tot een minimum beperkte. De Confederatie van Mexicaanse Werknemers dreigde bij het aantreden van Fox met een grote algemene staking, maar ook die bleef uit. (JS/MM)