Sri Lanka weert ngo-medewerkers

“Door de negatieve berichtgeving in de buitenlandse media wil de regering wil het aantal mensen in de gevoelige gebieden controleren”, zegt een humanitair medewerker die anoniem wil blijven. “We letten er goed op de regering niet te bekritiseren. Het is dus een subtiele vorm van censuur. Als we niet opletten wat we zeggen, dreigen we onze visa kwijt te raken.”

De regering van de nationalistische president Mahinda Rajapakse heeft het nooit hoog op gehad met ngo’s, en al helemaal niet met organisaties die opkomen voor de vrede of voor humanitair werk in gebieden die door de rebellen gecontroleerd worden.

Papiermolen

De nieuwe regels maken het voor buitenlandse hulpverleners een pak moeilijker. Voortaan kan een buitenlandse hulpverlener maximum drie jaar in het land werken. Buitenlanders mogen de twee hoogste posten in een hulporganisaties innemen, maar alle andere jobs moeten lokaal ingevuld worden. Pas als er niemand gevonden wordt, mag een buitenlander gekozen worden. De buitenlanders moeten bovendien toestemming krijgen van het ministerie van Defensie, hun familieleden mogen niet werken en hun visum wordt ongeldig als ze overstappen naar een andere organisatie.

De nieuwe regels voor ngo’s gelden niet voor VN-agentschappen en geaccrediteerde organisaties die samenwerken met de regering. VN-medewerkers krijgen visa voor vier jaar die in uitzonderlijke gevallen verlengd kunnen worden. Maar de nieuwe regels vormen wel een probleem voor tientallen VN-vrijwilligers. “De nieuwe regels maken het moeilijk voor hen om in de oorlogsgebieden te werken”, zegt een hoge VN-medewerker. “Er is teveel papierwerk, tijd en energie nodig om buitenlandse krachten naar hier te brengen, en het wordt nog erger om ze in de conflictgebieden te krijgen”.

“Stroomlijnen”

Het ministerie van Binnenlandse Administratie, dat verantwoordelijk is voor de registratie en controle van ngo’s, zegt dat het “stroomlijnen” van de visaprocedures nodig is omdat de grote instroom van buitenlandse hulpverleners de toekenning te complex gemaakt had. Sinds de vernietigende tsunami in 2004 is het aantal ngo’s in het land sterk gestegen, maar hun werk wordt bemoeilijkt door de oplaaiende gevechten tussen regeringstroepen en Tamil rebellen.

Gomin Dayasiri, een prominent advocaat, zegt dat een klein aantal organisaties aan de basis ligt van de nieuwe restricties. “De nieuwe regels zijn het gevolg van een paar onverstandige ngo’s die de rest van de organisaties in diskrediet gebracht hebben”, zegt hij. Dayasiri benadrukt dat hij niet tegen ngo’s is en ook geen nationalist, maar hij wijst erop dat enkele luidruchtige organisaties “terroristen bestempelt als vrijheidsstrijders” en “wie tegen het terrorisme vecht bestempelt als gieren voor de mensenrechten”.

Onlangs pleitte Dayasiri voor het Sri Lankese leger in een rechtzaak. Het leger werd aangeklaagd voor de dood van zeventien lokale hulpverleners die samenwerkten met een ngo. Volgens de regering zijn de Tamil rebellen verantwoordelijk voor hun dood, maar mensenrechtenactivisten en de Tamil Tijgers beschuldigen het leger.