Miljoenenlening voor grote schoonmaak Argentijnse rivier

De 64 kilometer lange Matanza-Riachuelo loopt van het westen van Buenos Aires naar het estuarium Río de la Plata. De rivier doorsnijdt veertien gemeenten in Buenos Aires. Langs de rivier wonen 3,5 miljoen mensen, waarvan 40 procent geen drinkwater heeft en 60 procent het zonder rioleringsvoorzieningen moet stellen.
Zo’n vijfduizend fabrieken dumpen hun afval in de rivier. Aan de oevers van de rivier zijn dertien sloppenwijken en ongeveer honderd vuilstortplaatsen te vinden. Ook wordt er via talloze clandestiene rioolbuizen in de rivier geloosd.
Alfredo Alberti van bewonersvereniging La Boca, zegt dat er wel honger naar geld is, maar weinig wil om te veranderen. De vereniging stimuleert betrokkenheid van burgers bij het beheer van de rivier, die een open riool is geworden. 
La Boca is onderdeel van Espacio Matanza-Riachuelo, een netwerk van organisaties dat erop toeziet dat de federale overheid zich houdt aan een uitspraak van het Hooggerechtshof uit 2008. In die uitspraak werd beslist dat de overheid en bedrijven langs de rivier deze moeten schoonmaken.

Prijskaartje

Aan het schoonmaken van de rivier hangt een prijskaartje van ruim een miljard euro. De federale regering beloofde 461 miljoen euro voor het project, de Wereldbank beloofde deze maand 601 miljoen euro via een dertigjarige lening met een aflossingsvrije periode van vijf jaar.
Volgens de Bank gaat het om de meest omvangrijke milieuschoonmaakactie in een Latijns-Amerikaans land. Het grootste deel van het geld is bedoeld voor waterdistributie, rioleringsvoorzieningen, zuiveringsinstallaties en pompstations. Een kleiner deel gaat naar het aanpassen van fabrieken zodat ze schoner produceren, regulering en controle.
Burgergroepen vrezen echter dat de overheid het niet zo nauw zal nemen me die plannen. “Geldgebrek is het probleem niet. Elke keer als naar financiering voor het schoonmaken van de rivier werd gezocht, werd die verkregen”, zegt Juan Carlos Villalonga van Greenpeace Argentinië. “Het probleem is dat het geld niet altijd op een verstandige en samenhangende manier wordt uitgegeven.”

Consultants

In de jaren negentig verstrekte de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB) een lening van 179 miljoen euro voor een overheidsproject om de rivier in duizend dagen schoon te maken, zegt Villalonga. “De ene helft van dat bedrag werd uitgeven aan consultants, de andere helft ging naar sociale plannen en de Riachuelo bleef vervuild. Politieke wil is altijd al het probleem geweest.”
Andrés Nápoli van de Stichting voor Milieu en Natuurlijke Hulpbronnen (FARN) deelt die mening. “Het goede nieuws is dat de overheid geld krijgt voor deze projecten, maar het geld zal beter besteed moeten worden dan bij projecten uit het verleden”, zegt hij.
De activisten zijn het er wel over eens dat de huidige omstandigheden geschikter zijn. Burgers zijn directer betrokken bij de projecten en de gerechtelijke uitspraak geeft meer zekerheid, zegt Nápoli.