Hulporganisaties willen potentieel van vrijwilligers beter aanboren

Het was een steeds terugkerend verhaal op een conferentie van noodhulporganisaties in Tokio: meteen na de tsunami van december stond de telefoon roodgloeiend met mensen die allemaal ter plaatse hulp wilden gaan bieden. We hebben ze afgewezen, zegt Mark Goldring, het hoofd van de Britse Voluntary Service Overseas (VSO). Het zou een slecht idee geweest zijn om in grote getale Britten naar landen te sturen waar geen Britse organisaties actief zijn.

Andere professioneel werkende vrijwilligersorganisaties denken er net zo over. Het is immers al enkele jaren de norm om met vrijwilligers van ter plaatse te werken: die kennen de taal en zijn vertrouwd met de cultuur. Dat komt het rendement ten goede. Het is de dag van vandaag echt not done om te stellen dat één land meer vaardigheden heeft dan andere inzake noodhulp, zegt Cliff Allum, de voorzitter van Skillshare International, een andere Britse organisatie. Allum staat aan het hoofd van FORUM, de koepel van ‘s werelds grootste internationale vrijwilligersorganisaties.

Doorgaans wordt er meewarig gedaan over wat sinds december ‘rampvrijwilligers’ heet. De term heeft binnen de sector een slechte naam, maar het ontstaan ervan duidt wel op een nieuwe trend in het vrijwilligerswerk. Mensen willen gratis internationaal gaan werken.

Sommige hulporganisaties en donoren zien er wel potentieel in. Internationale vrijwilligersprogramma’s moeten inspelen op de nieuwe vraag zonder daarbij de kwaliteit van de hulpverlening in het gedrag te brengen, zegt Goldring van VSO.

Japan bijvoorbeeld, dat dit jaar veertig jaar vrijwilligerswerk viert, ontwikkelt nieuwe strategieën om het groeiende enthousiasme van vrijwilligers in internationale noodhulp te kanaliseren. Het Japanse ministerie van Ontwikkelingssamenwerking wil zelf vrijwilligers aanwerven die internationale ervaring hebben. Mensen die een aantal jaren in het buitenland gezeten hebben, spreken vreemde talen en hebben vaardigheden die onze experts vaak niet hebben, zegt Massaki Otsuka van het ministerie.

De Filipijnen hebben een plan om zelf vrijwilligers uit te sturen naar andere ontwikkelingslanden om daar samen te werken met andere organisaties. Dit land is altijd een ontvanger geweest van hulp. Dat zorgt voor een expertise die kan ingezet worden om voor efficiënte vrijwilligersprogramma’s te zorgen, zegt Joselito De Vera van de overheidsdienst die de vrijwilligersorganisaties op de Filipijnen coördineert.

De echte innovatie in de noodhulp heet samenwerking met vrijwilligers uit de diaspora - zeg maar minderheden afkomstig uit het land waar je aan noodhulp gaat doen. De diasporamensen beschikken over waardevolle kennis van het terrein ter plaatse. Ze zijn vaak de brug naar de mensen ter plaatse, zegt Karen Takacs van Canadian Crossroads International. (MM/ADR)