"Het vaderland of de dood"

De Boliviaanse president Evo Morales maakte het motto dinsdag (23 maart) officieel bekend bij een plechtigheid waarbij de oorlog tussen Bolivia, Chili en Peru werd herdacht. Tijdens die oorlog speelde Bolivia in 1879 een stuk grondgebied kwijt dat aan de Stille Oceaan grensde. De Boliviaanse eis om weer een vrije doorgang te krijgen naar de oceaan, zorgt nog altijd voor spanningen tussen Chili en Bolivia. De twee landen verbraken in 1978 zelfs hun diplomatieke relaties en hebben nog altijd niet opnieuw ambassadeurs uitgewisseld.

De nieuwe leuze van het Boliviaanse leger komt uit Mexico, waar de kreet in de helft van de de 19de eeuw veel gebruikt werd in de oorlog met de VS. Het werd ook de slagzin van de Cubaanse leider Fidel Castro na het succes van de revolutie in zijn land. Intussen heeft de Venezolaanse president  Hugo Chávez, een bewonderaar van Castro en andere Latijns-Amerikaanse revolutionairen, het motto ook geadopteerd voor de strijdkrachten van zijn land..

Critici in Bolivia vrezen dat het strijdbare motto er niet zal toe bijdragen de relaties met Chili te verbeteren. Chili kijkt al argwanend naar andere veranderingen in het Boliviaanse leger. Traditioneel leunde dat sterk aan bij de VS, maar Morales probeert de Boliviaanse strijdmachten nu te versterken met steun van Venezuela en China.

Een van de critici, de historicus Fernando Cajías, vindt dat de regering beter een leuze zou kiezen die het samenleven van de verschillende bevolkingsgroepen in Bolivia in de verf zou zetten. Ze zou daarvoor kunnen putten uit de filosofie van de Aymara’s, na de Quechua’s de belangrijkste Indiaanse bevolkingsgroep van het  land. De Aymara’s leggen sterk de nadruk op harmonie en vreedzaam samenleven. President Morales is zelf een Aymara.