'Geen opwaardering van de relatie EU-Israël'

Op het ogenblik dat de mensenrechtensituatie in de Palestijnse Gebieden als gevolg van het Israëlische optreden dramatische proporties aanneemt en de annexatie- en kolonisatiepolitiek sterk worden geïntensiveerd is dit het slechtst mogelijke signaal dat de Europese Unie kan geven. De Palestijnse Premier, Salam Fayyad, schreef dan ook een brief naar diverse EU-instanties om tegen een opwaardering van de relaties te beslissen tot Israël zich naar internationale rechtsregels schikt.
Sinds de inwerkingtreding van het Associatieakkoord tussen de EU en Israël in 2000 zijn de bilaterale relaties er sterk op vooruit gegaan. In 2005 kwam er een Actieplan met Israël in het kader van het Europees Nabuurschapprogramma dat dan ook stelt dat beide ‘nooit eerder op zo’n goede voet stonden’.
Het Actieplan dat maandag 16 juni, in de marge van de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken, door de Associatieraad zal geëvalueerd worden, vernoemt nochtans expliciet democratische waarden en mensenrechten als na te streven doelen. Het Associatieakkoord zelf stelt dat de relaties tussen de EU en Israël gebaseerd zijn op respect voor de mensenrechten en de democratische principes als een ‘essentieel element van dit akkoord’ (art 2).
Desondanks verklaarde ambassadeur Ramiro Cibrian-Uzal, het hoofd van de Delegatie van de EU Commissie bij de staat Israël, dat ‘de EU en Israël op dit ogenblik een van de meeste intense en vruchtbare periodes meemaken in de lange geschiedenis van samenwerking en nu samen reflecteren over hoe de relaties verder opgewaardeerd kunnen worden tot een speciale status.’
Een dergelijke politiek maakt het hele mensenrechtenbeleid van de EU compleet ongeloofwaardig. De Verenigde Naties en alle gezaghebbende mensenrechtenorganisaties wijzen Israël al jaren met de vinger voor zware mensenrechtenschendingen. Binnen de Verenigde Naties is het aantal resoluties dat Israël vraagt om het internationaal recht te respecteren, inclusief de Conventies van Genève niet meer te tellen.
In het laatste rapport voor de VN-Mensenrechtenraad, stelt de Speciale Rapporteur voor de Situatie van de Mensenrechten in de Palestijnse Gebieden, dat ‘Israël de instrumenten handhaaft en uitbreidt, die het ernstigst de mensenrechten schenden zoals militaire invallen, nederzettingen, de scheidingsmuur, beperkingen op de bewegingsvrijheid, de Judaïsering van Jeruzalem en de huizenvernietiging.’ Het rapport noemt een hele reeks van Israëlische overtredingen van de mensenrechten en het internationale humanitaire recht.
 Het is dan ook onbegrijpelijk dat er binnen de EU een proces is opgestart om Israël tot een speciale status te verheffen om het land zo meer nog dan nu het geval is te laten profiteren van een hele reeks van politieke, economische en sociale programma’s. De Europese Unie is voor Israël de belangrijkste handelspartner. Het spreekt voor zich dat de EU over het nodige politieke en economische gewicht beschikt om een consequent mensenrechtenbeleid te voeren en Israël onder druk kan zetten.
Het APP wil dat de EU haar contraproductieve aanmoedigingspolitiek ten aanzien van Israël eindelijk laat vallen en overstapt op een beleid van politieke druk. Meer in concreto herhaalt het APP zijn eis dat het Associatieakkoord, dat de basis vormt van de EU-Israël-relaties, op grond van artikel 2 en in navolging van een resolutie van het Europees Parlement (2002) wordt opgeschort tot het ogenblik dat Israël zich schikt naar de VN-resoluties en daarmee ook de mensenrechten respecteert.
Namens Actieplatform Palestina
Ludo De Brabander