Gastarbeiders balen van 'omanisering'

Het is tijd om naar huis te vertrekken, zegt Omer Ali, een Pakistaanse verkoper in een supermarkt in Muscat, de hoofdstad van Oman. Voor veel jobs komen gastarbeiders niet meer in aanmerking. Mijn vrienden zijn bijna allemaal al naar Pakistan teruggekeerd.

In verschillende streken heeft de regering ons verboden fruit te verkopen of te transporteren. In sommige steden mogen we geen wierookstaafjes of mobiele telefoons aan de man brengen. Schoonheidssalons en fotostudio’s zijn alleen voor Omani’s weggelegd, en zelf de verkoop van abaya’s (het lange, traditionele kleed voor de vrouwen) is voorbehouden aan Omaanse vrouwen, klaagt Renita Fernadez, een Indiase hotelreceptioniste in het Omaanse vakantieoord Salalah.

De regering is ook van plan de verkoop van parfum, geschenkjes, textiel en accessoires te omaniseren, net als het uitbaten van internetcafés.

Dat blijft niet zonder effect. Het aantal buitenlandse werknemers in de privé-sector is de voorbije twee jaar met bijna een kwart gedaald in Oman. Meer dan 134.000 gastarbeiders hielden het sinds 2003 in Oman voor bekeken. Vooral in de landbouw, de visserij, de distributiesector en de autohandel hebben de voorbije jaren veel buitenlanders er de brui aan gegeven.

Oman telt ongeveer twee miljoen inwoners. In de zomer van dit jaar hadden nog zo’n 415.000 buitenlanders er een geldige werkvergunning. Dat is al heel wat minder dan vroeger, maar de regering vindt het cijfer nog altijd veel te hoog.

We moeten ervoor zorgen dat onze burgers genoeg werk hebben, maar we willen ook minder afhankelijk worden van buitenlandse werknemers, legt een hoge ambtenaar uit. Zelfvoorziening op het vlak van human resources is meer dan ooit de prioriteit van de regering.

De mythe dat de (rijke) inwoners van de Golfstaten werken liever aan anderen overlaten, gaat niet op voor Oman. Daarvoor is de werkloosheid er te hoog. De voorbije twee jaar daalde het aantal buitenlanders dat werkt als hulp in de huishouding in Oman met 13.000, een teken dat er zelfs voor dat werk Omani’s kunnen worden gevonden.

Er zijn steeds meer banen nodig voor de plaatselijke bevolking. Meer dan de helft van de Omaanse staatsburgers is jonger dan 20 en komt dus binnenkort op de arbeidsmarkt.

Het verbeterde onderwijs in het land maakt dat meer Omani’s in aanmerking komen voor gekwalificeerde banen. Bedrijven voeren een beleid om plaatselijke werknemers de taken van buitenlandse experts na een opleidingsperiode te laten overnemen. Het grootste bedrijf in het land, Oman LNG, had zijn activiteiten vorig jaar al voor 73 procent ‘geomaniseerd’.

Er zijn nog andere golfstaten waar de instelling van de bevolking tegenover werk verandert. Een werkloosheidspercentage van 16 procent en het slinkende inkomen per inwoner lijken bij ook de inwoners van Bahrein de bezwaren weg te nemen tegen banen waarvoor vroeger nagenoeg alleen gastarbeiders in aanmerking kwamen.

Volgens een recente opiniepeiling zou ongeveer 70 procent van de bevolking van de kleine golfstaat er niets op tegen hebben te werken als babysitter, hulp in de huishouding, chauffeur of tuinman. Maar omgekeerd zou maar 10 procent van de bevraagden graag een plaatselijke werknemer voor die taken aanwerven - een gevolg van tradities die verbieden dat bedoeïenen tegen betaling huishoudelijk werk opknappen bij andere bedoeïenen. (PD/MM)