“Europa moet waterkraan dichtdraaien”

De klimaatverandering zal de ernst en frequentie van de droogtes nog doen toenemen, vooral in de zomermaanden, zegt het EMA in het rapport ‘Waterreserves in Europa. Naar oplossingen voor waterschaarste en droogte’.

“We leven boven onze stand als het over water gaat”, zegt EMA-directeur prof. Jacqueline McGlade. “Als kortetermijnoplossing voor waterschaarste gebruikt men alsmaar meer oppervlakte- en bodemwater. Overexploitatie is niet duurzaam. Het heeft een zware impact op de kwaliteit en kwantiteit van het resterende water en van de ecosystemen die ervan afhangen. We moeten de vraag verminderen, het gebruik van oppervlakte- en bodemwater tot een minimum beperken en de efficiëntie van het gebruik verhogen.”

Europa verbruikt jaarlijks 285 km3 water, of 5300 m3 per Europeaan, genoeg om twee Olympische zwembaden te vullen. In dat cijfer is het illegale waterverbruik nog niet meegerekend, een probleem dat onder meer in Spanje, met zijn intensieve landbouw en toeristische activiteiten, voor steeds grotere droogtes zorgt.

Duurder

Het EMA stelt een batterij maatregelen voor om de droogte tegen te gaan. Zo moeten alle sectoren de waterprijs aanpassen aan het verbruikte volume. Dat moet ook in de landbouw gebeuren, een grootverbruiker van water.

Gewassen die veel water nodig hebben, zou men niet meer mogen kweken in drogere zones. De landbouwers moeten de keuze van hun gewassen afstemmen op de beschikbare waterreserves en ook hun irrigatiemethodes optimaliseren. De nationale en Europese overheden moeten de landbouwers daarbij helpen. Om illegale waterwinning tegen te gaan is er een adequate controle nodig, gekoppeld aan zware boetes.

Het EMA-rapport dringt ook sterk aan op de aanpak van lekken in openbare waterleidingen. In sommige delen van Europa gaat maar liefst 40 procent van het beschikbare water verloren via lekkages.

80 procent voor landbouw

Regeringen mogen zich bij hun aanpak van droogtes niet beperken tot crisismanagement, zegt het EMA. De bevolking moet nog beter gesensibiliseerd worden, onder meer via ecolabels en schoolprogramma’s.

In Europa wordt 44 procent van het gewonnen water gebruikt voor energieproductie, 24 procent voor landbouw, 21 procent voor particulier en 11 procent voor industrieel gebruik. Maar in Zuid-Europa loopt het aandeel van de landbouw in het waterverbruik op tot 60 procent en in sommige gebieden zoals Spanje zelfs tot 80 procent.

Het oppervlaktewater uit meren en rivieren levert 81 procent van het water voor industrie, energie en landbouw. Het drinkwater komt vooral uit de grond omdat het water daar van betere kwaliteit is.

Het EMA-rapport wordt voorgesteld op het Wereldwaterforum dat deze week in het Turkse Istanboel plaatsvindt.