Eindelijk eerste stap naar erkenning voor Falkland-veteranen

Tweeëntwintig jaar nadat Groot-Brittannië en Argentinië een oorlog uitvochten rond de Malvinas/Falkland Eilanden blijft de oorlog slachtoffers maken. De zowat 15.000 Argentijnse veteranen betalen zich blauw aan hebben doktersfacturen voor hun medische en psychologische problemen. De veteranen leven sinds 1992 van een mager pensioentje van 400 peso per maand (indertijd 300 euro, maar nu nog amper 110 euro).

De regering van Néstor Kirchner besliste gisteren (dinsdag) om het pensioen van de Falkland-veteranen op te trekken tot 924 pesos (254 euro). De beslissing is een antwoord op de betogingen die de veteranen van mei tot midden september organiseerden op de Plaza de Mayo, het bekendste plein van Buenos Aires. De veteranen eisten een waardig pensioen, behoorlijke medische zorgen, woonkredieten en een officiële erkenning voor hun diensten aan het land.
De maandenlange protestmarsen culmineerden bijna in een bestorming van het regeringspaleis, maar de regering zwichtte uiteindelijk en beloofde een onderzoek dat de problemen van de veteranen precies in kaart moet brengen.

De veteranen kampen met financiële problemen. De helft zou geen degelijk dak boven het hoofd kunnen betalen. Vooral de medische nasleep en psychologische stress als gevolg van de oorlog speelt hen parten. Door ziekte en posttraumatische stress zijn na de oorlog bijna evenveel ex-soldaten gestorven als tijdens de oorlog zelf. De Falkland-oorlog kostte aan 640 Argentijnse en 250 Britse soldaten het leven. Zo’n 400 Falkland-veteranen zijn sindsdien gestorven, van wie 265 door zelfmoord.

Het is geen toeval dat er zovelen zelfmoord gepleegd hebben, zegt Edgardo Esteban, op 44-jarige leeftijd één van de ‘veteranen’ van de oorlog. Dat is een gevolg van het complete gebrek aan erkenning voor hen die deelgenomen hebben aan die vreselijke oorlog. Bij elke herdenking geven de mensen je een schouderklopje, maar op het vlak van medische en psychologische begeleiding moet je het als ex-strijder allemaal zelf doen. Esteban is de auteur van ‘Iluminados por el fuego’, een succesrijk autobiografisch boek dat handelt over een jonge man die zijn twee beste vrienden ziet sterven als gevolg van de oorlog. Het boek werd onder dezelfde naam verfilmd door de Argentijnse regisseur Tristán Bauer en komt in april 2005 uit in de Argentijnse bioscopen.

Dit is de eerste stap in de juiste richting, zegt Héctor Gómez, een officier tijdens de oorlog en nu één van de frontmannen van het protest. We zouden ook een officiële erkenning in de vorm van een financiële compensatie willen, voegt hij eraan toe. De regering kijkt of dat mogelijk is. Het regeringsonderzoek zou eind deze maand klaar moeten zijn. (MM/ADR)