Een minister van ontwikkelingssamenwerking, graag

11.11.11 heeft een eigen verkiezingsagenda en -verlanglijstje. ‘Eén overkoepelende eis springt er uit’, zegt Han Verleyen. ‘We willen in de volgende regering een volwaardige minister voor Ontwikkelingssamenwerking. Een minister heeft nu eenmaal meer gewicht in de ministerraad.’
Impliceert dat ook dat staatssecretaris Eddy Boutmans het niet goed gedaan heeft? ‘We hebben hem echt wel kritisch gevolgd, en volgens ons had er meer gerealiseerd kunnen worden. We weten wel dat Boutmans erg veel tijd en energie heeft gestoken in getouwtrek over dossiers zoals de defederalisering van ontwikkelingssamenwerking. Het voorstel om onderdelen van ontwikkelingssamenwerking vanaf 2004 over te hevelen naar de deelstaten is een grote vergissing die enkel vanuit de Belgische logica te begrijpen valt. Verder was er het gekrakeel tussen Boutmans en Buitenlandse zaken, wat ten koste ging van de kern van de zaak, het ontwikkelingsbeleid.’
Verleyen beaamt dat de indruk leeft dat Boutmans vaak het onderspit moest delven tegen zwaargewicht Louis Michel, een beeld dat niet overeenstemt met de realiteit. Verleyen: ‘In de gevechten achter de schermen heeft Boutmans de discussie vaak gewonnen. Bijvoorbeeld het overhevelen van het budget van Ontwikkelingssamenwerking naar Buitenlandse Zaken is niet doorgegaan. Tegelijkertijd is het goed dat de link tussen de twee ministers blijft bestaan, al hebben ze elk hun eigen taak  de ene verdedigt België in het buitenland en de andere het buitenland in België.’
‘Een minister van Ontwikkelingssamenwerking kan binnen de regering telkens weer wijzen op de belangen van ontwikkelingslanden, bijvoorbeeld als het over handelsbeleid gaat. Ook kan zo’n minister een kwestie als de plunderingen in Congo op de politieke agenda houden. Natuurlijk zal hij of zij automatisch vaak in het vaarwater van een Buitenland-minister komen, maar daarom hebben we liefst ook een sterke en invloedrijke politieke figuur.’
De beroepspoliticus (m/v) die 11.11.11 zoekt, moet dus de belangen van de bevolking in het Zuiden met hart en ziel verdedigen én het moet een prominent politicus zijn die kan wegen op het partijstandpunt.’ Mag het ook iemand van de VLD zijn, een partij waar ontwikkelingssamenwerking niet meteen bovenaan de agenda staan? ‘Waarom niet?’ repliceert Verleyen, ‘Verhofstadt toont wel interesse voor Noord-Zuidthema’s. Al zou hij wél eens eindelijk zijn contacten met de Noord-Zuidbeweging in België ernstig mogen uitbouwen.’ (hvs)
Meer info over de verkiezingscampagne van 11.11.11: www.11.be/verkiezingen

Het drama van 1 mei

Traditioneel viert de wereld op 1 mei de dag van de arbeid. De ontstaansgeschiedenis ervan ligt in het Amerika van 1886, waar vakbonden op 1 mei een nationale staking organiseerden met als eis de invoering van de achturendag. Honderdduizenden arbeiders demonstreerden dagenlang in verschillende steden. In Chicago eindigde de protestbeweging in een reeks tragedies die de geschiedenis ingegaan zijn als het Haymarket-drama. Tijdens een demonstratie op 3 mei werden enkele arbeiders door de veiligheidsdiensten doodgeschoten.
De dag daarop kwamen bij een bomaanslag tijdens een protestbijeenkomst op Haymarket politieleden om. Gevolg: acht arbeidersleiders werden gearresteerd en ter dood veroordeeld, waarvan vier effectief werden opgehangen. Er was geen enkel bewijs voor hun betrokkenheid bij de aanslag. Later riepen Amerikaanse vakbonden 1 mei uit als strijddag voor de achturendag. De Europese vakbonden volgden een paar jaar later, en in 1890 kreeg 1 mei ook bij ons vaste vorm als de dag van sociale arbeidsdemocratie. (td)

Leve de verzuiling

Wereldwijd stappen arbeidersbewegingen op de dag van de arbeid eventjes uit hun ideologische hokjes en komen ze unaniem op voor de rechten van de werknemer. België is daarop een uitzondering, ‘een staartje van de historisch sterke verzuiling in ons land’, volgens het ACV. Omdat 1 mei vooral als de hoogmis van de socialistische politieke beweging gold, verplaatsten de christelijke vakbonden hun arbeidsviering naar de vooravond van Rerum Novarum, de pauselijke encycliek over de arbeid die op 15 mei 1891 geproclameerd werd. Die opsplitsing was typerend voor alle landen met een sterke vakbondsverzuiling, maar België  en dan vooral Vlaanderen  blijft nog even vasthouden aan de traditie. (td)

Filipijnse vakbonden tegen Arroyo’s war on terrorism

In de Filipijnen is de dag van de arbeid dit jaar aan zijn eeuwfeest toe. Het is precies honderd jaar geleden dat de eerste Filipijnse vakbondsorganisatie, de Union Obrera Democrata, het debuut van de Filipijnse 1-mei-viering organiseerde. Honderdduizend arbeiders marcheerden naar Malacañang, het presidentiële paleis in Manila. Zij eisten niet alleen meer politieke rechten en een meer sociale economie, maar ook het einde van Amerika’s koloniale overheersing. Sindsdien geldt deze datum voor de arbeidersbeweging als een strijddag tegen de onderdrukking van werknemers. Ook dit jaar plannen verschillende progressieve arbeidersbewegingen demonstraties in het ganse land. Eén van de aandachtspunten dit jaar is uiteraard de oorlogsactualiteit. De Alliance of Progressive Labor (APL) verwijst dan met name naar de oorlog op het zuidelijke eiland Mindanao, waar verschillende moslimbewegingen al decennia vechten voor meer autonomie, maar waar vandaag een groeiende inmenging vanwege de Verenigde Staten plaatsvindt.
 ‘De versterkte repressie onder het mom van de strijd tegen terrorisme en de steeds verdergaande vrijhandelspolitiek zullen onze agenda van dit jaar bepalen’, zegt APL. De jonge en snel groeiende APL veroordeelt de neoliberale koers die de Filipijnse regering vaart. De politiek van liberalisering, privatisering en deregulering heeft een stijgende werkloosheid tot gevolg. ‘De werkloosheidscijfers stegen in 2002 tot 11,4 procent,’ zegt APL, ‘Ondertussen blijven ook de lonen zakken en stijgen de prijzen van water en stroom, de nieuwe koopwaren op de Filipijnse markt. Het armoedecijfer is gestegen tot 40 procent, een gigantisch cijfer in een land met 80 miljoen inwoners.’
Zoals in de meeste landen, onderging ook de Filipijnse politiek een heropleving van de rechtse vleugel na 11 september. In ruil voor Amerikaanse steun volgde het regime van Gloria Macapagal Arroyo klakkeloos Bush’ war on terror, en verwelkomde het met open armen de terugkeer van Amerikaanse militairen op het grondgebied. Volksprotesten konden nog net voorkomen dat Arroyo de Amerikanen helemaal de vrije hand gaf in de strijd tegen het banditisme in Mindanao.
Ondertussen treedt het Arroyo-regime steeds krachtdadiger op tegen al wie zijn of haar stem laat horen tegen haar beleid. In haar laatste State of the Nation liet de regering  met een nauwelijks verholen verwijzing naar de vakbonden  doorschemeren dat politieke dissidentie zwaar bestraft zou worden. ‘Het is beangstigend’, vindt APL, ‘Bush zou de wereld maar wat graag in een derde wereldoorlog storten, en onze regering zou daarbij vrolijk supporteren door haar eigen oorlogsspelletjes in Mindanao. Dit is geen strijd tegen terrorisme, integendeel, de hebzuchtige en agressieve houding van Bush en zijn bondgenoten voeden de cyclus van geweld en armoede die aan de basis van het terrorisme liggen.’ (td)