Een andere communicatie is mogelijk - en nodig (analyse)

De voorbije week (26-31 januari) namen in Porto Alegre in Brazilië zo’n 155.000 mensen deel aan het vijfde Wereld Sociaal Forum, onder wie 6.880 journalisten. Maar zelfs de indrukwekkende verhouding van 1 journalist per 22.5 deelnemers kon het communicatieprobleem dat het WSF achtervolgt niet oplossen.

Het WSF is duidelijk niet bedoeld om de ene activiteit op de voorgrond te plaatsen en andere in de schaduw. Het is in de eerste plaats een jaarmarkt van opinies en een forum voor netwerking. Wie zou immers moeten beslissen of de verhitte interne discussies van links politiek Brazilië meer aandacht verdienen dan de Tsjetsjeense advocaat die komt getuigen over de wreedheden die worden begaan in zijn geboorteland?

Doordat het Wereld Sociaal Forum geen woordvoerders heeft, worden de journalisten aan hun lot overgelaten in hun zoektocht naar een samenvatting van de belangrijkste gebeurtenissen. Het is sowieso een onuitvoerbare opdracht om uit de 2500 geprogrammeerde activiteiten een representatief verhaal te distilleren. Toch zijn journalisten op zoek naar verhalen en gebeurtenissen.

Dit jaar was er al enige vooruitgang geboekt doordat alternatieve media hadden afgesproken elke avond te bekijken welke de interessante activiteiten zouden kunnen zijn de volgende dag. Maar de onderwerpkeuze van de journalisten in kwestie was niet altijd even relevant of representatief.

En dan waren er de gebruikelijke logistieke problemen. Het was op het WSF-terrein helemaal niet eenvoudig toegang te krijgen tot het internet. Zelfs niet voor geaccrediteerde journalisten. Terwijl panelleden het hadden over de informatietechnologie en de uitdagingen van de 21e eeuw, moest efficiënte interne communicatie gebeuren via ouderwetse papieren boodschappen.

Als volgend jaar het Wereld Sociaal Forum op drie plaatsen tegelijk wordt georganiseerd - Marokko, Pakistan en Venezuela hebben zich kandidaat gesteld - wordt communiceren nog een stuk moeilijker. En dan zal papier geen soelaas meer brengen. De technologie om bijeenkomsten op verschillende plekken in de wereld met elkaar in verbinding te stellen is geen optie voor het WSF zoals het nu bestaat. Daarvoor zijn er te veel deelnemers en te veel onderwerpen.

De vraag is hoe belangrijk de WSF-organisatoren de weerklank in de internationale massamedia vinden. Moeten enkel alternatieve media aanwezig zijn op het forum om de link met de rest van de wereld te verzorgen? En blijft daardoor de grote massa, die haar nieuws uit de massamedia haalt, van nieuws over het Wereld Sociaal Forum verstoken? De WSF-organisatoren en de ontelbare groepjes en individuen betrokken bij het proces hebben welgeteld één jaar om te bewijzen dat een andere vorm van communicatie mogelijk is. (WD)