Cuba jaagt toeristen weg met dure peso

Voor het toerisme is dat rampzalig, zegt Gabriel de León, zaakvoerder van het Uruguayaanse reisbureau SIUR. Cubaanse touroperators en hotelketens hanteren nu nog de prijzen die voor de verandering van de wisselkoers waren afgesproken, maar dat zullen ze volgens de León niet blijven doen. Ze zullen hun verlies proberen af te wentelen op hun klanten. Maar de León is er ook van overtuigd dat toeristen niet méér zullen willen betalen om naar Cuba te komen. De mensen zullen thuisblijven of een alternatief zoeken.

De ellende begon eind vorig jaar. Tot daartoe verrichtten Cubanen en toeristen alle belangrijke transacties op het eiland in dollars. Maar sinds november mag de Amerikaanse munt niet langer vrij gebruikt worden in Cuba - een reactie op de verstrenging van het Amerikaanse handelsembargo tegen Cuba en de zorgwekkende financiële situatie van de Cubaanse overheid. In de plaats van de dollar wordt nu de convertibele peso gebruikt, een munteenheid waarvan de waarde door de Cubaanse overheid wordt vastgelegd. Samen met andere maatregelen van begin dit jaar zorgde dat voor een opwaardering van de convertibele peso. Voordien was die munteenheid precies één dollar waard, maar nu nog maar 82 dollarcent. Ook de euro, de Canadese dollar en het Britse pond hebben officieel aan waarde verloren op Cuba, zij het minder dan de dollar.

Economen hebben gewaarschuwd dat de dure peso de concurrentiekracht van Cuba tegenover andere Caribische bestemmingen kan verzwakken. De Dominicaanse Republiek is bijvoorbeeld een sterke concurrent, zegt María Teresa Antón, van het Franse reisagentschap LVJ Voga. All inclusive strandvakanties zijn er goedkoper dan in Cuba. De Dominicaanse Republiek krijgt jaarlijks 3,5 miljoen toeristen op bezoek. Cuba heeft alles om toeristen warm te maken, preciseert Antón: naast de mooie stranden zijn er de architectuur, de geschiedenis en een sociaal systeem dat mensen willen leren kennen. Maar dat betekent niet dat Cuba het zich kan veroorloven veel duurder te worden.

Meer dan de helft van de toeristen op Cuba komt uit Europa. Canada is goed voor een kleine 20 procent van de bezoekers, en de rest komt uit Latijns-Amerika, Japan en Rusland. Bezoekers uit al die landen moeten nu meer gaan betalen om in Cuba hun vakantie door te brengen. Zwartkijkers vrezen dat de doelstelling om voor het eerst meer dan 2,3 miljoen buitenlandse bezoekers te lokken, dit jaar onhaalbaar is.

Volgens de León bestaat er ook onzekerheid of de Cubaanse overheid het toerisme verder wil zien ontwikkelen. Vorig jaar groeide de sector nog met 7,6 procent. Voor het eerst kreeg Cuba meer dan 2 miljoen toeristen over de vloer. Die brachten samen 1,73 miljard euro in het laatje. Maar vorige week donderdag nam de Cubaanse president Fidel Castro de cruiseschepen op de korrel waarvan er steeds meer in de Cariben rondstomen. We krijgen drijvende hotels, drijvende restaurants en drijvende theaters op bezoek. Ze laten hun lege blikjes en de rest van hun afval hier in ruil voor wat schaarse centavos. Castro liet zich zelfs ontvallen dat Cuba eigenlijk geen cruiseschepen meer wil ontvangen.

Cuba heeft wel onlangs in Havana een terminal voor dergelijke hotelboten in gebruik genomen. Maar op al te veel verkeer moet Cuba niet hopen. Zowat 90 procent van de cruiseschepen die in de Cariben rondvaren, zijn in handen van Amerikaanse ondernemingen. Die moeten Cuba mijden.

De groei van het toerisme op Cuba is sowieso sterk afhankelijk van de evolutie in de betrekkingen tussen Cuba en de VS. Vorig jaar heeft de Amerikaanse regering de mogelijkheden voor uitgeweken Cubanen om hun land van herkomst te bezoeken, nog beperkt. Voor andere VS-burgers is het nog moeilijker om naar Cuba te reizen. Daardoor krijgt Cuba dit jaar waarschijnlijk niet meer dan 70.000 toeristen uit de VS op bezoek, minder dan de helft van het aantal dat tot vorig jaar werd geteld. Als het Amerikaanse embargo tegen Cuba wegvalt, kan Cuba aan drie miljoen toeristen per jaar komen, schatten experts. (PD)