"Akkoord nodig tussen Pacifische Alliantie en Mercosur"

De Latijns-Amerikaanse integratie verloopt steeds meer via twee aparte handelsblokken: de Mercosur in het zuiden en de pas opgerichte Pacifische Alliantie langs de Stille Oceaan. Beide blokken moeten samenwerken, zeggen experts.

De een jaar oude Pacifische Alliantie verenigt vier landen aan de Stille Oceaan: Chili, Colombia, Mexico en Peru. Ze biedt “nieuwe perspectieven voor Latijns-Amerika”, zegt de Peruaanse socioloog Enrique Amayo, hoogleraar aan de Staatsuniversiteit van São Paulo in Brazilië.

De Mercosur brengt al twaalf jaar Argentinië, Brazilië, Uruguay, Venezuela en Paraguay samen. Door zijn gewicht legt Brazilië daar zijn regels op, wat akkoorden bemoeilijkt, aldus Amayo. De Pacifische Alliantie zou “een machtsevenwicht in Zuid- en Latijns-Amerika” tot stand kunnen brengen, dat “horizontale onderhandelingen” in de hand werkt en Brazilië tot meer realiteitszin dwingt.

Dynamiek van Peru en Colombia

Voor een toenadering tussen beide handelsblokken zou Brazilië zijn visie op de Latijns-Amerikaanse integratie moeten herzien en dat zal niet gebeuren met de huidige regering van Dilma Rousseff, zegt voormalig Braziliaans ambassadeur José Botafogo Gonçalves, ere-ondervoorzitter van het Braziliaans Centrum voor Internationale Relaties (CEBRI). Daardoor maakt Brazilië geen gebruik van de dynamiek die bijvoorbeeld Peru of Colombia bieden, landen wier economie veel sterker groeit dan die van Brazilië.

De Mercosur bood een antwoord op wat Brazilië nodig had in de jaren tachtig en negentig, toen het land een zware financiële crisis doormaakte en het economisch geïsoleerd stond. Brazilië sloeg in 1988 een brug naar Argentinië, drie jaar later werd dat uitgebreid met Paraguay en Uruguay.

Maar door de wereldwijde veranderingen in de economie voldoet de Mercosur niet langer. De concurrentiekracht van de Braziliaanse industrie ging achteruit, de markt van de Mercosur volstaat niet om die te herstellen, zegt  Botafogo Gonçalves.

Wereldwijde productieketens

Vandaag moet je je industrie integreren in de wereldwijde productieketens en niet langer je grondstoffen volledig uit eigen land halen, anders herstel je de concurrentiekracht niet. Mexico heeft bijvoorbeeld voor de maquila-industrie geopteerd (vrijhandelszones die voor de export produceren) en dat werpt nu zijn vruchten af, stelt Botafogo Gonçalves.

Volgens de voormalige ambassadeur “is er nog ruimte voor een ruim, pragmatisch akkoord”, dat productieketens met de landen van de Pacifische Alliantie opzet en zo de efficiëntie van de Braziliaanse industrie verhoogt.

Dat akkoord moet verder gaan dan alleen maar heffingen verlagen, want ze hebben die allemaal al fors verlaagd. Het moet een akkoord zijn over “een echt integratiebeleid”, met aandacht voor energie, investeringen, infrastructuur, intellectuele eigendom en communicatie, aldus de diplomaat.

Irritatie

Maar hij acht de kans klein dat dit gebeurt, gezien de “reacties van irritatie en verwijdering” bij de Braziliaanse regering ten opzichte van de landen van de Alliantie en haar voorkeur voor Bolivia en Ecuador.

De Mercosur is nog altijd van vitaal belang voor de Braziliaanse buitenlandse handel ondanks de forse terugval van zijn uitvoer naar Argentinië. Maar het grootste probleem is dat beide grote landen hun beleid van integratie en vrije handel de laatste tien jaar hebben laten varen, zegt Botafogo Gonçalves.

Argentinië heeft dat gedaan als gevolg van zijn zware financiële problemen. Brazilië wilde geen werk maken van meer integratie omdat het ideologisch meer aanleunde bij het Venezuela van Hugo Chávez.

Niet alleen China en Japan

De Pacifische Alliantie is niet ontstaan met de bedoeling regio te verdelen, maar omdat de landen gelijklopende belangen hadden via hun ligging aan de Stille Oceaan, en niet alleen door hun relaties met China en Japan, zegt Amayo. “Men heeft zich bij de Mercosur toch ook niet afgevraagd of die Latijns-Amerika zou verdelen.”

Amayo betreurt dat Brazilië te weinig vertrouwd is met de realiteit in de landen van de Alliantie, ook op het vlak van diplomatie en onderzoeksinstellingen.

Costa Rica en Panama hebben ondertussen gevraagd te mogen toetreden tot de Pacifische Alliantie. Andere landen willen als waarnemer in het handelsblok; in het geval van Uruguay is dat al een feit.

Brazilië zal snel in de gaten krijgen dat de strategische positie belangrijker is dan het gewicht van een land, voorspelt Amayo. De Alliantie gaat verder dan de Stille Oceaan, ze kijkt naar de twee oceanen en biedt zo toegang tot een van de meest dynamische regio’s in de wereldeconomie.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.